Başlangıçta DeFi, Ethereum genel blok zincirinin üzerinde çalışan merkeziyetsiz finans uygulamalarına işaret etmekteydi. Bununla birlikte, artık diğer kamuya açık merkeziyetsiz blok zinciri ağlarında da bulunan çok sayıda finansal üründen oluşmaktadır.
DeFi uygulamaları, özünde, gizli taraflar arasındaki trustless(Herhangi bir katılımcının gerçekleştirmek istediği işlemler için başka bir katılımcıya güvenmesini gerektirmeyen bir blockchain özelliği.), şeffaf ve değişmez işlemleri desteklemek için aracıları ortadan kaldırmayı amaçlar. Bu temel felsefeyi sürdüren ilk kripto para birimi Bitcoin’dir. Böylece Bitcoin’in ilk “DeFi coin” olduğu söylenebilir.
Bitcoin’in yaratılmasından bu yana yüzlerce yeni kripto para birimi ortaya çıktı. Bununla birlikte, bu kripto para birimlerinin birçoğunun farklı amaçları ve işlevleri vardır. Örneğin, anonim olarak kullanılan gizlilik coinleri, merkezi borsalarda kullanılan borsa tokenları, piyasa değişikliğine karşı koruma olarak kullanılan sabit coinler ve merkeziyetsiz finans faaliyetlerinde kullanılan “DeFi coinleri” vardır.
DeFi Coin Nedir?
DeFi coini, DeFi ekonomisine dahil olmak için kullanılan bir kripto para birimi veya tokendır. Daha spesifik olarak, bir DeFi coini, merkeziyetsiz borsalarda, likidite havuzlarında, yield farming, borç verme, varlık yönetimi, dijital cüzdanlar ve NFT‘ler için kullanılan bir kripto para birimidir. Piyasada çok sayıda DeFi hizmeti bulunduğundan, bu aynı zamanda eşdeğer sayıda DeFi coini ve tokenı olduğu anlamına gelir.
Bitcoin bir DeFi Coini mi?
Bitcoin temel olarak CeFi’den (merkezi finans) DeFi’ye (merkeziyetsiz bir eşler arası ödeme ağının kullanılması yoluyla) genel çeşitlendirme hareketini başlattığı için teknik olarak bir DeFi coini olmasına rağmen, artık saf bir DeFi coini olarak anılmamaktadır. Bunun nedeni, Bitcoin’in Ethereum ile uyumlu olmaması ve bu nedenle merkezi olmayan borsalarda, likidite toplayıcılarında, yield farming araçlarında ve borç verme protokollerinde kullanılmamasıdır.
Bununla birlikte, Bitcoin destekli 1:1 ERC20 tokeni olan Wrapped Bitcoin (WBTC) Ethereum platformlarında kullanılabilir. Ayrıca DeFi pazarında işlem yapma, stake etme ve takas gibi çeşitli işlemler için kullanılabilir. Bitcoin sahiplerinin DeFi’a katılmasına olanak tanır.
DeFi Coin ve DeFi Token Arasındaki Fark
Bir coin ile token arasındaki fark, bir DeFi coininin kendi blok zincirinde çalışmasıdır, dolayısıyla yerel bir varlıktır, DeFi tokenı ise ERC gibi bir standart kullanarak mevcut bir blok zinciri üzerine inşa edilmiş bir kripto para birimi tokenıdır (Ethereum blok zinciri için), BEP, TRC, OMNI, SPL, vb.
En İyi DeFi Coinleri ve DeFi Tokenları
Piyasa değerine göre en iyi DeFi kripto para birimleri ve daha popüler DeFi coin ve tokenlarınden bazıları arasında Uniswap (UNI), Terra (LUNA), Avalanche (AVAX), Dai (DAI) ve Aave (AAVE) bulunur.
Coin ve Tokenlar Hangi DeFi Kategorileri İçin Kullanılır?
1 Merkeziyetsiz Borsalar (DEX’ler)
DeFi pazarının büyük bir kısmı, şu anda toplam değeri 29 milyar dolar olan merkeziyetsiz borsalardır (DEX’ler). DEX’ler, yatırımcıların ve traderların çeşitli kripto para birimlerini serbestçe alıp satabileceği yerlerdir. En iyi DEX’ler arasında Curve Finance, Uniswap, SushiSwap, Balancer ve Bancor buluur.
UNI, CRV, SUSHI, BAL ve BNT’yi içeren bu DEX platform tokenları, hepsi Ethereum blok zinciri üzerine inşa edildiğinden DeFi tokenlarıdır.
2 Lending
En iyi DeFi kredi protokollerinden bazıları Aave, Maker ve Compound’u içerir, ve bu platformlar kullanıcılar için varlık ödünç alımına, mevduat faizi kazanmaya ve kredi kullanmaya olanak tanır. Bu lending protokollerinin her birinin kendi ilgili DeFi tokenları vardır.
3 Türev
Synthetix, gerçek dünya para birimlerine, emtialara, hisse senetlerine ve endekslere blok zinciri üzerinde bulunmalarını sağlayan merkeziyetsiz bir synthetic varlık platformudur. dYdX, kullanıcılarına sürekli, marj ve spot alım satım gibi karmaşık finansal araçların yanı sıra borç verme ve ödünç alma gibi karmaşık finansal araçlar sunan merkezi olmayan bir borsadır.
4 Varlık Yönetimi
Popüler merkeziyetsiz varlık yönetimi platformları arasında, Convex Finance ve Yearn Finance öne çıkar. Bu DeFi varlık platformlarının her ikisi de likidite sağlama, borç verme, sigorta, yield farming ve kasa gibi çoklu kullanımlar sunar.
Özetle, DeFi sürekli büyüyen ve gelişen bir alan olduğundan, mevcut tüm DeFi hizmet kategorilerini ortaya koymak imkansızdır. Bu nedenle, tüm DeFi coinlerini ve tokenlarını takip etmek de bir o kadar zor bir iş.
Aşağıdaki tablo, yatırımcıların, traderların ve araştırmacıların bilmesi gereken en iyi DeFi coinleri ve en iyi DeFi tokenları için bir sınıflandırmayı gösterir. DeFi alanında devam eden bazı heyecan verici projelere ve coin ve tokenlarına, token türüne ve kullanım durumunu incelemeyi basitleştirmeyi amaçlayan bir tablodur.
| Popüler DeFi Kripto Para Birimleri, Tür ve Kullanımları | |||
| Proje Adı | Sınıflandırma | Tür | Kullanımları |
| Ethereum (ETH) | Coin | Yerel | Ödeme, Çalışma |
| Terra (LUNA) | Coin | Yerel | Ödeme, Oy Kullanımı |
| Uniswap (UNI) | Token | ERC20 | Oy Kullanımı |
| Chainlink (LINK) | Token | ERC20 | Ödeme, Çalışma |
| Dai (DAI) | Token | ERC20 | Sabit coin |
| Curve DAO Token (CRV) | Token | ERC20 | Oy Kullanımı |
| Avalanche (AVAX) | Coin | N/A | N/A |
| Fantom (FTM) | Coin | BEP2, ERC20, Native | Ödeme, Oy Kullanımı |
| Tezos (XTZ) | Coin | Yerel | Oy Kullanımı |
| Serum (SRM) | Token | ERC20, SPL | İndirim, Temettü, |
| PancakeSwap (CAKE) | Token | BEP20 | Oy Kullanımı |
| Aave (AAVE) | Token | ERC20 | İndirim, Ödeme |
| Maker (MKR) | Token | ERC20 | Oy Kullanımı |
| Compound (COMP) | Token | ERC20 | Oy Kullanımı |
| SushiSwap (SUSHI) | Token | ERC20 | Temettü, Oy Kullanımı |
| Convex Finance (CVX) | Token | ERC20 | Yönetişim |
| Yearn Finance (YFI) | Token | ERC20 | Yönetişim |
| dYdX (DYDX) | Token | ERC20 | Oy Kullanımı, İndirim |
| Raydium (RAY) | Token | SPL | Temettü, Oy Kullanımı |
| Synthetix (SNX) | Token | ERC20 | Çalışma |
Satın Alınabilecek En İyi DeFi Coinleri Hangileri?
DeFi’a yatırım yapmak birçok yatırımcı için riskli bir girişimdir, hatta deneyimli kripto traderları için bile. Bununla birlikte, risklerine rağmen, geleneksel piyasalarda gerçekleştirilemeyecek kazançlar elde etmenize olanak tanıyan, yatırım yapmak için heyecan verici bir ekosistem olduğuna şüphe yok. Aşağıdaki tablo, 2021 yılında en iyi performans gösteren DeFi coinlerinden ve tokenlarından bazılarını göstermektedir.
YTD rakamlara göre 15 Ekim 2021’e kadar, yatırım yapılacak en iyi YTD DeFi tokenlarından bazıları arasında %6000’in üzerinde büyüyen Terra (LUNA), %3000 üzerinde büyüyen PancakeSwap (CAKE) ve %600’ün üzerinde büyüyen Serum (SRM) yer alıyor. Ancak YTD rakamları yatırımcılara tam resmi vermiyor, yine de 3 aylık zaman dilimleri ile bile birçok DeFi tokenı çok yüksek performans gösterdi. Örneğin, son zamanlarda yatırım yapılabilecek en iyi DeFi coinlerinden bazıları Terra (LUNA), Uniswap (UNI), Sushi (SUSHI) ve dYdX (DYDX) içerir.
| Kript Para Birimi | YTD ROI | 3 Aylık |
| Terra (LUNA) | %6031 | %472 |
| Uniswap (UNI) | %379 | %57.7 |
| Chainlink (LINK) | %142 | %72.7 |
| PancakeSwap (CAKE) | %3151 | %53.3 |
| Aave (AAVE) | %240 | %17.5 |
| Maker (MKR) | %319 | %4.1 |
| Sushi (SUSHI) | %263 | %49 |
| Compound (COMP) | %105 | %-20 |
| Synthetix (SNX) | %30 | %8.4 |
| dYdX (DYDX) | %88 | %63 |
| Yearn Finance (YFI) | %56 | %28.8 |
| Serum (SRM) | %650 | %179 |
Bunlar teknik olarak daha az bilinen DeFi coin ve tokenlarıdır (OG kripto para birimleri Bitcoin ve Ethereum dahil değildir). DeFi için sinir merkezlerinden biri olan Ethereum da son zamanlarda sağlam kazançlar ve piyasa ivmesi yakaladı.
Sonuç
DeFi, yatırım yapmak için gerçekten heyecan verici bir finansal ekosistemdir. Bunun nedeni, lending, ödünç alma, stake etme, yield farming, NFT’ler, cüzdanlar vb. gibi farklı hizmet ve ürünlere sahip birçok piyasa alt kümesine sahip olmasıdır. DeFi yazı olarak adlandırılan 2020 yazından bu yana birçok DeFi kriptosu büyük oranda arttı. Daha da ilham verici olan şey, DeFi coin ve token piyasasının büyümeye devam etmesi ve birçok DeFi projesinin değerinin de artmasıdır. DeFi’ye adım atmak isteyen yatırımcılar için yukarıdaki projelerin çoğu araştırma yapmak için iyi bir başlangıç noktası olabilir.
