Yield Farming vs. Staking vs. Likidite Madenciliği: Bilmeniz Gereken Her Şey

Özet

• Yield farming, staking ve likidite madenciliği 3 DeFi alım satım stratejisidir.
• Yield farming, bir likidite havuzuna kripto yatırarak pasif gelir elde etmenizi sağlar.
• Staking, PoS (Proof of Stake) mutabakat algoritmasını kullanan blok zinciri ağları için kripto varlıklarınızı teminat olarak göstermek anlamına gelir.
• Likidite madenciliği, DeFi protokolüne likidite sağlamaya odaklanır. Alım satım çifti karşılığında, likidite madenciliği protokolü kullanıcılara bir Likidite Sağlayıcı Token sağlar.

DeFi dünyasında oldukça ilgi gören üç popüler ürün ve terim vardır: yield farming, staking ve likidite madenciliği. Bu üç DeFi alım satım stratejisi, katılımcıların varlıklarını merkeziyetsiz bir protokol ve uygulamayı desteklemek için çeşitli şekillerde rehin vermesini gerektirir. Fakat bu yolların temelinde yatan nitelikler farklılık gösterir.

Yield Farming nedir?

Yield farming, kripto varlıklarından getiri elde etmenin tartışmasız en popüler yoludur. Esasen, bir likidite havuzuna kripto yatırarak pasif gelir elde edebilirsiniz. Bu likidite havuzlarını, paranızı sakladığınız banka hesabınızın merkezi finans (CeFi) eşdeğeri olarak düşünebilirsiniz; bankanız daha sonra bunu başkalarına kredi vermek için kullanır ve kazanılan faizin bir kısmını size öder.

Yield farming, yatırımcıların kripto varlıklarını ETH/USDT gibi akıllı sözleşme tabanlı bir likidite havuzuna kilitledikleri uygulamadır. Kilitlenen varlıklar daha sonra aynı protokoldeki diğer kullanıcıların kullanımına sunulur. Söz konusu borç verme protokolünün kullanıcıları bu tokenları marjin alım satımlar için ödünç alabilir.

Yield farmer’lar, DeFi protokollerinin takas ve borç verme hizmetleri sunmasının temelini oluşturur. Ayrıca, merkeziyetsiz borsalarda (DEX’ler) kripto varlıkların likiditesinin korunmasına da yardımcı olurlar. Çabaları karşılığında yield farmer’lar APY olarak hesaplanan ödüller kazanır.

Yield Farming Modelini Anlamak

Yield farming, geleneksel finans alanındaki emir defterlerinin yerini alan otomatik piyasa yapıcılara (AMM) dayanır. AMM’ler, matematiksel algoritmalar kullanarak dijital varlıkların alım satımını kolaylaştıran akıllı sözleşmelerdir. Bir işlemin gerçekleşmesi için karşı tarafa ihtiyaç duymadıklarından, tutarlı likidite sağlanır.

Likidite Sağlayıcılar (LP’ler) ve Likidite Havuzları

Bir AMM’nin iki temel bileşeni vardır: likidite sağlayıcılar (LP’ler) ve likidite havuzları.

• Likidite havuzları, DeFi piyasasına güç veren akıllı sözleşmelerdir. Bu havuzlar, kullanıcıların token almasını, satmasını, ödünç almasını, ödünç vermesini ve takas etmesini kolaylaştıran dijital fonlar içerir.
• LP’ler, varlıklarını likidite havuzuna rehin veren ve bunun için teşvikler kazanan yatırımcılardır.

Yield farming ayrıca açık piyasada düşük işlem hacmine sahip tokenların kolaylıkla alınıp satılabilmesi için bir can simidi sağlar.

Yield Farmingin Riskleri Nelerdir?

Yield farming “yüksek riskli, yüksek ödüllü” bir yatırım girişimidir. Risklerden bazıları akıllı sözleşme riski, tasfiye riski, kalıcı olmayan kayıp ve birleştirilebilirlik riskidir. Bu nedenle, yield farming yapanlar her zaman bu olasılıkların farkında olmalıdır.

Staking Nedir?

Kripto ekonomisinde staking, PoS (Proof of Stake) mutabakat algoritmasını kullanan blok zinciri ağları için teminat olarak kripto varlıklarınızı rehin vermek anlamına gelir. Madencilerin PoW (Proof of Work) blok zincirlerinde mutabakatın sağlanmasını kolaylaştırmasına benzer şekilde, PoS blok zincirlerindeki işlemleri doğrulamak için stakerlar seçilir.

Daha ölçeklenebilir ve enerji tasarruflu olduğu için PoS genellikle daha popüler olan PoW algoritmasına göre tercih edilir. PoS ayrıca stakerların ödül kazanması için bir fırsat penceresi sunar. PoS ile, bir stake edenin blok üretme şansı, stake ettiği coin sayısı ile orantılıdır.

Dolayısıyla, ne kadar yüksek stake tutarsanız, ağdan alacağınız stake ödülleri de o kadar büyük olur. Staking’de ödüller zincir üzerinde dağıtılır, yani bir blok her doğrulandığında, o para biriminden yeni tokenlar basılır ve staking ödülü olarak dağıtılır. Staking, madenciliğe kıyasla fikir birliğine ulaşmanın bir yolu olarak daha uygundur. Stakerların madencilik için gereken yeterli hesaplama gücünü üretmek için pahalı ekipmanlara yatırım yapmaları gerekmez. Ayrıca, staking sürecini kolaylaştıran hizmet olarak staking platformları da bulunmaktadır.

Özetle Staking (Kaynak: Medium, Chorus One)

Dahası, risk faktörü, yield farming gibi diğer pasif yatırım yollarıyla karşılaştırıldığında staking için daha düşüktür. Stake edilen tokenların güvenliği, protokolün kendisinin güvenliğine eşittir.

Stake Etmenin Riskleri Nelerdir?

Kripto para birimlerini stake etmenin riskleri doğrulayıcı riski, kesinti, sunucu riski, düşen kripto para birimi fiyatları (volatilite riski), yatırımcıların varlıkları satmakta zorlanabileceği (likidite riski), uzun kilitleme süreleri, ödül almak için bekleme süreleri, proje başarısızlığı (karşı taraf riski), minimum holdingler, fon kaybı veya hırsızlıktır.

Likidite Madenciliği Nedir?

Likidite madenciliği, tüm DeFi projelerinin özünü oluşturur. Öncelikle DeFi protokolüne likidite sağlamaya odaklanır. Bu yatırım sürecinde katılımcılar, kripto varlıklarını (ETH/USDT gibi alım satım çiftleri) kripto işlemleri için (kripto borç verme ve borç alma değil) DeFi protokollerinin likidite havuzuna sunar. İşlem çifti karşılığında, likidite madenciliği protokolü kullanıcılara nihai kullanım için gerekli olan bir Likidite Sağlayıcı Token (LP) sağlar.

Likidite Madenciliği Mekanizması (Kaynak: Medium, CoinMonks)

Kullanıcı tarafından sağlanan tokenler likidite havuzunda kaldığı sürece, protokol onları daha önce aldıkları LP’ye ek olarak her blokta “çıkarılan” yerel tokenler (veya yönetişim tokenleri, GOV) ile ödüllendirir. Ödül yüzdesi, toplam havuz likiditesindeki paylarına dayanmaktadır. Bu yeni basılan tokenlar, likidite madencilerine projenin yönetimine erişim sağlar ve ayrıca daha iyi ödüller veya diğer kripto para birimleri ile takas edilebilir.

Likidite Madenciliğinin Riskleri Nelerdir?

Likidite madenciliğinin risklerinden bazıları akıllı sözleşme riski, proje riski, rug pull ve kalıcı olmayan kayıplardır.

Sonuç

Özetle, likidite madenciliği, kendisi de staking’in bir alt kümesi olan yield farming’in bir alt kümesidir. Bu üç yöntem de atıl kripto varlıkları işe koymanın yollarıdır. Yield farming mümkün olan en yüksek getiriyi elde etmeyi amaçlarken, staking bir blok zinciri ağının güvende kalmasına yardımcı olmaya, likidite madenciliği ise DeFi protokolüne likidite sağlamaya odaklanır.