Özet
- Likidite, bir varlığın ne kadar kolay alınabildiğini veya satılabildiğini açıklar. Genel olarak yüksek hacimlere sahip piyasalar daha likittir, ancak likiditeyi belirleyen tek unsur hacim değildir.
- Likit piyasalar, girmesi ve çıkması kolay olan piyasalardır. Likit olmayan piyasalar hem pahalı hem de volatil olma eğilimindedirler.
- Likit olmayan piyasalar likit, likit piyasalar likit olmayan hale gelebilirler. Örnek olarak Bitcoin, hafta içlerinde hafta sonlarına göre genelde daha likit olmaktadır.
Likidite, bir varlığın ne kadar kolay alınabildiğini veya satılabildiğini açıklar. Örnek olarak, işlemler stabil fiyatlarda gerçekleştirilebiliyor mu? Bu, nihayetinde piyasa içindeki mevcut ve potansiyel alıcı ve satıcıların miktarını ölçme yoludur. Genel olarak yüksek hacimlere sahip piyasalar daha likittir, ancak likiditeyi belirleyen tek unsur hacim değildir.
Hacimden daha önemli olan şey diğer tarafın işlemden önemli bir zarar etmeden katılımcıların anlaşılan fiyat üzerinden alım ve satım yapma isteğidir. Bir diğer deyişle alıcının adil fiyat olarak düşündüğünün çok üzerinde bir para ödemesi ve satıcının aklında bulunan sayıdan çok daha düşük bir miktara satması gerekmez.
Likit ve Likit Olmayan Piyasalar
Herhangi bir trader için en önemli sorulardan biri “İşlemin diğer tarafında işlemi kabul eden biri var mı veya herhangi biri mevcut mu?”dur. Bu nedenle likit piyasalara girmesi ve çıkması kolaydır. Birçok alıcı ve satıcı vardır. Bu nedenle traderlar alım-teklif / alım-satım spread’i ve piyasa derinliği gibi şeylere önem verirler.
İki Farklı Alım-Satım Grafiği
Aşağıda iki farklı alım-satım grafiği bulunmaktadır. İlk resim ince piyasasının basitleştirilmiş örneğidir. 100$ – 101$ olarak alım-satım fiyatlarımız bulunuyor, yani spread %1. Aynı zamanda spread’in etrafında sınırlı miktarda alım veya satım bulunuyor. Yüksek miktarda alım yapmak için önemli oranda daha fazla para ödemeniz gerekiyor. Tersi yüksek miktarda satış yapmak isteyenler için de söylenebilir.
Aşağıdaki resimde oldukça farklı bir durum görüyoruz. En yakın alım ve satım arasındaki spread %1 olabilir, ancak artan derinliğe dikkat edin. Hem alıcıların hem de satıcıların mevcudiyeti güncel fiyatın hemen dışında oldukça fazla. Bu, öncekine göre daha likit bir piyasa kabul edilmektedir. Aynı zamanda bu piyasaya “kalın” da denmektedir.
Piyasanın yukarıdaki örnek gibi fotoğrafının alınıp incelenmediğini lütfen göz önünde bulundurunuz. Likit olması ya da olmaması zaman içinde ne kadar tutarlı kaldığına ve artan işlem aktivitesine bu seviyeleri sürdürüp sürdürmediğine bağlıdır.
Piyasa Likiditesi Nasıl Ölçülür?
Bir pozisyona girmeden veya çıkmadan önce piyasanın likiditesi her zaman için değerlendirilmelidir. Likidite eksikliği, artan maliyetler ve risklerle ilgilidir. Likit olmayan piyasalar hem pahalı hem de volatil olma eğilimindedirler. Bunun nedeni pozisyona girme ve çıkmanın sıklıkla spread maliyetidir ve alıcı ve satıcı eksikliği genellikle daha belirgin fiyat dönüşleri anlamına gelmektedir. Borsaların “likidite sağlayan” traderlara yapıcı indirimleri sağlayarak teşvik etmelerinin ve “likidite çıkaranları” ücret ödemek zorunda bırakarak önlemeye çalışmalarının nedenlerinden biri de budur.
Dinamik Kripto Piyasalarında Likidite
Bir hatırlatma olarak, bir çok farklı faktöre bağlı olarak likit olmayan piyasalar likit ve likit piyasalar likit olmayan hale gelebilirler. Bunun değişebilir olduğunu anlamak önemlidir ve gün içindeki saat gibi unsurların bile belli varlıkların likiditesi üzerinde etkisi vardır.
Örnek olarak Bitcoin’in hafta içlerinde hafta sonlarına göre genelde daha likit olduğunu biliyoruz. Aynı zamanda likidite bazı zamanlarda hem iyi hem de kötü anlamda buharlaşabildiğini de biliyoruz. Ortaya bir FUD çıkması ve aynı anda tüm insanların alımdan uzaklaşmaları halinde likiditenin alım tarafı kaybolmaktadır. Bu, herhangi bir satıcı daha boş bir deftere ucuzluk getireceğinden, fiyatların dramatik şekilde düşmesine neden olabilir.
Piyasalarda tam tersi durum FOMO ve kaçış olması durumunda gerçekleşir. Aniden satıcılar güncel fiyatlardan memnun kalmazlar ve emirleri kayboldukça, alıcılar fiyatların dramatik biçimde yükselmesine neden olurlar.
Sonuç
Likidite, bir piyasaya katılırken göz önünde bulundurulması gereken en önemli şeylerden biridir. Bu değişiklikleri nasıl değerlendireceğinizi ve bunların işlemleriniz için ne anlama geldiklerini bilmeniz gerekmektedir. Gelecek hafta bunu nasıl lehinize kullanabileceğinizin üstünden geçeceğiz.