Özet
- XRP, düşük ücretli ve hızlı uluslararası para transferlerini etkinleştirerek, SWIFT ağıyla rekabet etmek üzere Ripple şirketi tarafından tasarlanmış açık kaynaklı, layer-1 kripto para birimidir.
- XRP, şu anda Santander Bank, Standard Chartered Bank ve SEB dahil olmak üzere dünyanın bazı önde gelen bankaları tarafından kullanılan ISO-20022 onaylı birkaç kripto paradan biridir.
- Şirket, 2020’de SEC tarafından açılan ve hala devam eden sansasyonel bir davanın hedefi olmuştur.
XRP ve Ripple Coin Nedir?
XRP, küresel çapta ucuz ve verimli para transferi sağlamak için Ripple şirketi (önceden Ripple Labs olarak bilinmektedir) tarafından geliştirilmiş bir kripto paradır. 2012’den beri en eski altcoinlerden biri olarak kendisine yer edinmiştir.
Bitcoin’in bir ağ ve BTC’nin söz konusu ağın coini olduğu bir senaryo düşünüldüğünde, XRP coin, Ripple ağlarında işlem gören yerel tokendır. Ancak XRP, Bitcoin gibi ödeme metodu olacak şekilde tasarlanmamıştır. Bunun yerine bahsedildiği üzere RippleNet’te farklı para birimlerinin transferini sağlamak üzere piyasa çıkmıştır.
Piyasada Ne kadar XRP var?
Madencilik ile çıkan yeni coinlerin dolaşıma sokulduğu BTC’nin aksine 2012’de 100 milyar XRP tokenı yaratılmıştır ve başka yeni token yaratılmayacaktır. Ripple, arzı kontrol etmek için her ay escrow aracılığıyla 1 milyar XRP dolaşıma sokmaktadır.
XRP, 15 milyar $ piyasa değeri ve 48 milyar dolaşımdaki coin ile 0.32$’dan işlem görmektedir. Birçok ihtilafa konu olduğu durumlarda dahi piyasa değeri açısından tutarlı bir şekilde ilk 10 kripto para arasında yer almıştır. Bu ihtilaflardan en önemlisi Aralık 2020’de açılan ve hala devam eden SEC davasıdır.
Ripple Coin (XRP) Ne Yapar?
Uluslararası para gönderimi maliyetli ve hantal bir işlem olup, aracı banka hizmet bedelleri ve para birimi dönüştürme ücretleri gibi birden çok maliyeti vardır ve transferin gerçekleşmesi üç ila beş gün sürebilmektedir. Ripple coin, sınır ötesi ödemeler ve para birimi transferlerinin hızlı ve ucuz gerçekleştirilmesiyle bu büyük sorunu çözmeyi hedeflemektedir.
ABD’den BK’ya para transferi yapmak istediğimizi varsayalım. 24 saat süren SWIFT transfer metodunu, para birimleri arasında doğrudan dönüşüm oranını kullanmamız ve sonrasında USD’den GBP’ye dönüşüm oranı dahil olmak üzere çeşitli işlem ücretlerini ödememiz gerekecektir. Banka A, para birimini (bu durumda USD) alacak ve bunu B para birimine (örnekte GBP) veya tam tersine dönüştürecektir. Müşteri, SWIFT wire transferi için işlem ücretini (ortalama 50$) ve para birimi dönüşüm oranını karşılamak üzere toplam miktarın %1 ila %3’ünü de fazladan ödemek durumundadır..
Bunun aksine XRP, işlemleri 3 ila 5 saniye arasında işlem başına ortalama 0.0002$ maliyet ile gerçekleştirebilmektedir. Bu işlem ücreti anti-spam tedbiri olarak kesilmekte, herhangi bir tarafa kâr amaçlı ödenmemektedir ve yakma adı verilen süreç yoluyla geri dönülemez şekilde yok edilmektedir. Buna ilave olarak XRP ağı 24/7 faaliyet göstermektedir. Bu, onu sadece Pazartesi’den Cuma’ya açık olan bankalara karşı harika bir alternatif yapmaktadır.
RippleNet, küresel XRP transferlerinin gerçekleştirilmesini sağlar (Kaynak: Ripple)
İnternet sitesine göre XRP Ledger (RippleNet) sürekli olarak saniye başına 1,500 işlem (TPS) gerçekleştirirken Bitcoin, 3 ila 7 TPS, Ethereum 15 ila 25 ve Visa 1,700 TPS’e sahiptir.
RippleNet’in arkasındaki fikir, itibari para birimini transfer etmek veya USD’den GBP’ye dönüştürme yapmak zorunda kalmak yerine, A Bankası’nın USD miktarını XRP olarak B Bankası’nın Ripple coin cüzdanına yatırabilmesidir. B Bankası için GBP’deki XRP değeri aynı kalmaktadır. Alıcı banka her para biriminde değeri koruyarak (örnek olarak 2$ değerinde XRP, mevcut dönüşüm oranında 1.8€ EUR’ya denk gelecektir), tekrar harcama yapana kadar herhangi bir dönüştürme işlemi olmaksızın XRP’yi tutabilmektedir. Bu metodu kullanarak para birimi dönüştürme ücretleri %100 oranında ortadan kaldırılmaktadır. RippleNet, XRP transferi ile USD, EUR, GBP veya herhangi bir diğer para biriminin aktarılmasını sağlayabilmektedir.
Bitcoin vs. XRP
Şimdi XRP’yi Bitcoin ile karşılaştıralım. Bitcoin, BTC işlem verilerini saklamak için blockchain teknolojisini kullanırken Ripple, XRP Ledger’ını kullanır. Hem Bitcoin blockchaini hem de XRP Ledger’ı dağıtılmış ledger türleridir, ancak işlemleri doğrulama yolları açısından farklılık gösterirler. BTC, yeni BTC tokenlarını kazmak için madencilerin matematiksel problemleri çözecek şekilde rekabet ettikleri Proof of Work sistemini kullanırken, XRP, işlemleri onaylamak ve bunları yeni bir ledger versiyonu yaratarak XRP Ledger’ına eklemek için daha bütçe-dostu, güvene-dayalı bir konsensüs algoritması kullanır. Dolayısıyla, XRP’nin işlem gerçekleştirme süresi 4 saniye iken, BTC için bu süre 1 saat civarlarındadır.
Bitcoin ve XRP arasındaki bir diğer fark her dağıtılmış ledger’ın sakladığı veriler arasındadır. Bitcoin blok zincirinde her blok sadece belirtilen zaman diliminde gerçekleşen işlemlerin geçmişini içerir ve önceki bloklara atıfta (blok header hash) bulunur. Ancak XRP ledger’ında daha fazla bilgi saklanmaktadır. Bakiyeler, işlemler gibi hesap bilgileri ve ledger’da saklanan objelerin tümü görüntülenebilmektedir. Özünde her ledger versiyonu belli bir anda tüm adreslerde tutulan bakiyelerin fotoğrafını gösterir. Defterde (ledger) her yeni işlem doğrulandığında, yeni defter sürümü önceki tüm bilgileri ve yeni işlemleri içererek blokların “yüksekliğini” artırır.
Kısaca: XRP’nin Arkasındaki Teknoloji
XRP, bir Layer 1 coindir, yani kendi ağında çalışır. Ancak XRP, Bitcoin’in kullandığı Proof-of-Work konsensüs mekanizması üzerinde çalışmamaktadır ve İletişim kurallarını standartlaştıran, böylelikle Ripple ağındaki kullanıcıların ve uluslararası bankaların sorunsuz ödeme yapmaları ve almalarını sağlayan Ripple İşlem Protokolü (RTXP) üzerinde çalışmaktadır.
XRP, maksimum ölçeklendirilebilirliğe sahip olacak şekilde tasarlanmıştır. Bu, düşük maliyetli ve yüksek verimliliğe sahip para birimi transferleri ve dönüşümleri anlamına gelmektedir. Söz konusu durum bankalar açısından SWIFT transferlerine blockchain yoluyla bir alternatif sağlamaktadır.
XRP, yeni bir standarda geçildiğinde dünya çapında bankalara entegre edilme şansı olan birkaç ISO 20022-onaylı kripto paradan biridir. Aynı zamanda XRP’de akıllı sözleşme desteği bulunmaktadır ve ağında bir DeFi ekosistemi geliştirilmektedir.
XRP’nin Arkasında Kim Var?
XRP, dünyadaki ilk kripto para borsası Mt. Gox’u kurmuş olan Amerikalı ve blok zincir sektörünün öncülerinden Jed McCaleb tarafından bulunmuştur. Mt. Gox, uzun yıllar en büyük Bitcoin borsası olmuş ve 2013’te 850.000 Bitcoin’in kaybolduğu hack olayına kadar günde 150.000 Bitcoin’lik işlem hacmine sahipti (mevcut BTC değeriyle 6 milyar $). McCaleb, 2011’de Mt. Gox’u Fransız geliştirici Mark Karpelès’e satmıştır ve sonrasında Ripple’a odaklanmadan öncesinde Japonya’da yaşamaya başlamıştır.
En ikonik kripto öncülerinden biri olan Jed McCaleb.
McCaleb, 2014’te bir sonraki kripto para girişimi olan Stellar Lumens’e (XLM) başlamadan öncesinde Ripple’daki aktif rolünden Temmuz 2013’de ayrılana dek (söylentilere göre diğer kurucu ortaklarla ayrı düştüğünden) aktif biçimde yatırımcılara sunum yaparken Ripple protokolünü inşa etmeye devam etmiştir. Stellar da benzer bir defter teknolojisi kullanmaktadır, ancak bankacılık hizmetlerinde eksiklikler bulunan gelişmemiş piyasaları hedeflerken, XRP, küresel bankacılık ve finansal hizmet sektöründeki büyük oyuncular için tasarlanmıştır.
Kripto dünyasındaki en tanınmış blockchain programcılarından biri olan David Schwartz da Ripple ekibinin bir parçasıdır ve Ripple’ın erken gelişim aşamasına önemli katkıları olmuştur. Ripple’ın şu anki CEO’su Brad Garlinghouse’tır.
XRP Davası: SEC, Ripple’ı Neden Dava Etti?
2018’de Ripple’a karşı kurucularının “milyon dolarlık coinleri yok etme ve bunları serbest piyasada bireysel yatırımcılara sattıklarına” dair suçlamalarla hukuk davası açılmıştır.
Buna cevaben ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC), 2020’nin sonlarında Ripple yöneticilerine karşı şu ana kadar ki en sansasyonel kripto davasını açmış ve XRP’nin kaydedilmemiş bir kıymet olduğunu iddia etmiştir. SEC’in pozisyonu, Ripple merkezi bir teknoloji kullandığından ve mevcut XRP’nin %50’den fazlasını kontrol ettiğinden coini, Bitcoin veya Ethereum’da (ETH) olduğu gibi emtia değil, menkul kıymet kabul etmiştir.
Haberin yayılmasıyla XRP tüm ana merkezi borsalardan kaldırılmış ve hakimlerden birinin XRP’nin de bir kullanım alanı olduğundan ve bu kullanım alanının onu (XRP’yi) Bitcoin ve Ethereum’dan ayırdığı” incelemesiyle dava sonucunun XRP’nin lehine olabileceğinin anlaşılmasıyla kısa süre sonra yeniden listelenmiştir.
Ripple Coin (XRP) İyi Bir Yatırım mı? Fiyat Analizi & Görünüm
Ethereum ve diğer birçok altcoinden daha uzun süredir var olan XRP, bu zaman sınavına önemli derecede dayanmış ve tahminlere göre 2023’e sarkabilecek SEC davası devam etmesine rağmen piyasa değeri açısından ilk 10 kripto para arasında kalmaya devam etmiştir.
Mart 2021 – Mart 2022 arası XRP fiyat geçmişi
XRP, 100 milyar $’ın üzerindeki piyasa değeriyle tüm zamanların en yüksek değeri olan 2$’dan ve hatta bazı borsalarda 3+$’dan işlem gördüğü Ocak 2018’e göre -%80 düşmüştür. 2021 boğa sezonundaki düşüş yönlü trendi SEC davasına atfedilebilir. Buna rağmen XRP piyasa değeri hala 35 milyar $’ın üzerindedir.
XRP tutmanın en büyük riski 2012’de yaratılmış olan 100 milyar XRP tokenı ve bunların %50’den fazlasının hala dolaşıma sokulmamış olmasıdır. Bu tokenların tüm kontrolü Ripple’dadır ve şirket bunları yavaş yavaş piyasada satmaktadır.
XRP’nin önceki en yüksek fiyatına dönse bile, ekip arzın büyük bir bölümünü satarak fiyatı baskılayabileceğinden, coinin fiyatını tutmada zorlanabileceği anlamına gelmektedir.
Aynı zamanda XRP, güçlü kurumlarca tanınmanın tadını çıkarmıştır. Bütün bunların yanı sıra yanında Dünya Ekonomik Forum’u üyesidir. Ripple aynı zamanda blok zincir teknolojisini geleneksel finansal kuruluşlara entegre etmek üzere Uluslararası Standardizasyon Kuruluşu (ISO) ile ortaklık yapmıştır. Santander, Fidor, the Commonwealth Bank of Avustralya gibi birçok finansal kuruluş ve 60’ın üzerinde Japon bankası deneme amaçlı RippleNet’i kullanmıştır.
Ripple Coin XRP’nin geleceğinin ne olacağı konusunda henüz bir kesinlik olmasa da, SEC davasının lehine sonuçlanması halinde fiyat büyük ihtimalle toparlanacaktır.
Devam eden hukuki sürece rağmen XRP, Phemex dahil olmak üzere birçok borsanın spot işlemlerinde hala mevcuttur (XRP almak için aşağıdaki adım adım kılavuza göz atınız.)
XRP Nasıl Alınır?
Phemex, yatırımcılar için hem spot hem de vadeli işlemler sunar. Ancak acemi kripto para alıcıları için spot işlemler tavsiye edilir. Phemex’te XRP satın almak için aşağıdaki talimatları takip ediniz.
- Phemex’te kripto para satın almanın ilk adımı Phemex ana sayfasına gitmek, bir hesap açmak ve Piyasalar’ı seçmektir.
- Piyasalar sekmesinde sağ üstteki arama çubuğuna XRP yazın. Hemen sonrasında aşağıda XRP/USDT işlem çifti görünecektir. Bir sonraki adıma geçmek için İşlem Yap’ı seçin.
- Sonrasında XRP/USDT çifti için Phemex işlem platformuna yönlendirileceksiniz. Basit bir spot işlemi gerçekleştirmeniz için piyasa fiyatından XRP satın alabileceğiniz piyasa emri vermenizi tavsiye ederiz. Bunu yapmak için Piyasa’yı seçin, XRP almak istediğiniz USDT miktarını girin ve XRP Al’a tıklayın.Herhangi bir sorunuz varsa support@phemex.zendesk.com adresinden bize ulaşınHer an her yerde kripto alın satın: iOS için indir | Android için indirPhemex | Harekete Geç, Geleceğe Adım At