Özet
- Merge (Birleşme), Ethereum’un yedi yıldır yapım aşamasında olan yazılım yükseltmesini ifade etmektedir. Muhtemen 2022’nin en büyük kripto olayı olacaktır.
- Yükseltmenin Proof-of-Work’ten Proof-of-Stake konsensüs mekanizmasına geçiş sağlayarak Ethereum’un güç tüketimini %99.95 oranında düşürmesi ve gelecekteki ölçeklendirme yükseltmelerini etkinleştirmesi beklenmektedir.
- Phemex ETH Takas (SWAP), kullanıcılara sert çatallanma (hard fork) olması durumunda hem ETHS (ETH PoS) hem de ETHW’yi (ETH PoW) tutma fırsatı sunmaktadır.
ETH Birleşmesi Nedir ve Neden Önemlidir?
Ethereum (ETH) Birleşmesi, blockchain tarihinde en fazla beklenilen yükseltmedir. Bu olayda 200 milyar $’lık piyasa değeriyle dünyanın ikinci en büyük kripto parası olan Ethereum, Proof-of-Work’ten Proof-of-Stake konsensüs mekanizmasına geçecektir.
Bu durum üç açıdan önemlidir:
- Ethereum, State of the DApps’e göre şu anda 4,073 Dapp’in %70’inden fazlasına ev sahipliği yapmaktadır. Birleşmenin başarısız olması halinde tüm sistem çökecek veya en küçük tabirle feci şok dalgalarına neden olacaktır.
- Başarılı olması halinde Ethereum ağının elektrik tüketimini %99.95’in üzerinde düşürerek teknolojiyi daha sürdürülebilir hale getirecektir.
- Birleşme aynı zamanda gelecekteki ölçeklendirme yükseltmelerine yol açacak, Ethereum’un saniye başına işlemlerini (TPS) 12-25’ten 100,000’e çıkartarak blockchaini ana akım kabulü görmeye bir adım daha yaklaştıracaktır.
Ethereum Vakfına göre, Ethereum’un mevcut olan uygulama layerının, yeni proof-of-stake konsensüs layerı olan Beacon Zinciri’ne katılmasını veya “birleşmesi”ni ifade etmektedir.
Biri konsensüs layerı (staking düğümlerinin onaylanmasından sorumlu) ve diğeri uygulama layerı (şu anda işlemlerin uygulandığı layer) olan iki paralel blockchainin birleşmesinin temsili görseli. (Kaynak: Ethereum.org)
Aşağıda bu geçişin büyüklüğünün anlaşılması için Ethereum Vakfı tarafından kullanılan karşılaştırmayı bulabilirsiniz.
Vakıf: “Ethereum’u henüz yıldızlar arası yolculuğa çıkmaya hazır olmayan bir uzay gemisi olarak hayal edin. Beacon Zinciri’yle topluluk yeni bir motor ve sert bir gövde inşa etti. Birçok testten sonra artık yeni motoru, şu anda kullanılan motorla değiştirme zamanı geldi. Bu birleşme mevcut gemiye yeni, daha verimli bir motor yerleştirecek ve geminin önemli miktarda ışık yılı öteye gitmesine ve evreni ele geçirmeye hazır hale getirecektir” ifadelerini kullanmıştır.
Görsele ihtiyaç duymanız halinde:
Christopher Keough’ın Pixabay’deki resmi
Kısacası Birleşme ile Ethereum yeni blokları üretme şeklini değiştirecektir. Güç-düşkünü ASIC madencilik bilgisayarlarının işlemleri onaylayabilmeleri amacıyla zor kriptografik bulmacaları çözmek için devasa miktarlarda elektrik harcamaları (Bitcoin’in şu anda kullandığı yol) yerine – madencilere artık onaylayıcı denecek ve bunların bir sonraki bloğu doğrulama ve ödüller kazanma şansı elde edebilmek için ağa bir miktar ether token (tam olarak 32 ETH) yatırmaları yeterli olacaktır.
Proof of Work’un Proof of Stake’ten farkı nedir?
Ethereum Birleşmesi Sonrasında Ne Olacak?
Ethereum’un temel vizyonu daha büyük ölçeklendirilebilirlik, güvenlik, ve sürdürülebilirliktir. Aşağıda Birleşme sonrasında gerçekleşecek en büyük değişiklikleri bulabilirsiniz:
- Ethereum’un enerji tüketimi yaklaşık %99.95 azalacaktır. Ethereum Birleşmesi veya ETH Birleşmesi sonrasında yoğun güç gerektiren madenciliğe gerek kalmayacaktır. Bunun yerine Ethereum ağı ETH stake edilerek güvenliğini sağlayacaktır.
- Ethereum geliştiricileri, Birleşme’nin serinin ilki olduğu bir dizi yükseltme üzerinde çalışmaya devam edeceklerdir (takibinde Surge, Verge, Purge ve Splurge). Kurucu Vitalik Buterin bu yükseltmelerin Ethereum’un saniye başına 100,000 işleme (TPS) ulaşmasına ve gaz ücretlerinin düşürülmesine olanak vereceğini belirtmiştir. İkinci aşama olan “Surge”, Layer-2 ve sharding gibi ölçeklendirme çözümlerini 2023 yılında hayata geçirmeye hedeflemektedir.
- Artırılmış merkeziyetsizlik: Her ne kadar birçok eleştiri PoS’un merkeziliği artıracağı konusunda ısrar etse de, diğer görüş PoS’un düğüm onaylayıcıları rastgele seçileceğinden daha merkeziyetsiz olacağıdır. PoW’da ise güçlü ASIC madencilik makinelerine sahip olanlar piyasayı domine etmektedirler.
- Deflasyonist token: Birleşme sonrasında 2022’nin ikinci çeyreği itibariyle yaklaşık 122 milyon ETH olan dolaşımdaki coin sayısına eklenen yaratılan yıllık ETH coin miktarında %90 azalma olacaktır.
Birleşme sayesinde Ethereum’un azalacak olan enerji tüketiminin görsel karşılaştırması. (Kaynak: blog.ethereum.org)
Ethereum Birleşmesi Ne Zaman?
ETH Birleşmesi yedi yıldır yapım aşamasında olan bir projedir ve 15 Eylül 2022’de gerçekleşmesi programlanmıştır. Zaman çizelgesi aşağıdaki gibidir:
- 6 Eylül’de Beacon Zinciri, ilk gerçekleşecek olan Bellatrix yükseltmesiyle (Adı yıldızdan geliyor, maalesef Harry Potter’dan değil) birleşme sürecine hazırlanacaktır.
- Bunu takiben belli bir Terminal Total Difficulty (TTD) ulaşılması gerekmektedir. Bu, yükseltmenin tamamlanmasını tetikleyebilmesi için Ethereum blockchaininde kazılan son bloğun belirtilen TTD’ye ulaşması gerektiği anlamına gelmektedir.
- Belirtilen TTD’ye ulaşıldığında nihai Paris yükseltmesi aktive edilecektir ve yaratılan bir sonraki blok Beacon Zinciri’ne eklenecektir. Böylece, yeni birleştirilmiş Ethereum’un mutabakat katmanında (Beacon Zinciri) çalışan PoS mutabakat protokolü aracılığıyla eklenen bloklarla birleşme tamamlanmış olacaktır. Bu noktada Ethereum tamamen PoS blockchainine dönüşecektir.
ETH Birleşmesi Fiyatı Nasıl Etkileyecek?
ETH fiyatı Haziran’da yaklaşık 1,200$’dan Ağustos ortalarında 2,000$ civarına çıkarak %50’den fazla yükseliş göstermiş olsa da, büyük birleşmeye yalnızca iki hafta kala tekrardan 1,500$ seviyelerine düşmüştür. Fiyatın artması için yeni PoS Ethereum’unun daha fazla talep çekmesi gerekmektedir.
Herhangi bir fiyat tahminini değerlendirirken göz önünde bulundurulması gereken üç şey:
- Birleşme, gaz ücretlerini düşürmeyecektir. PoW’dan PoS’a konsensüs mekanizması değişimi ağ kapasitesini artırmayacak ve böylelikle daha düşük gaz ücretlerine yol açmayacaktır.
- Birleşme sonucunda işlem hızlarını artırmayacaktır. PoS’da bloklar PoW’a kıyasla %10 daha hızlı üretilecektir, ancak bu değişim en azından kullanıcı bakış açısıyla belirgin olmayacaktır.
- ETH, PoS Ethereum’un sürekli yakım mekanizması nedeniyle deflasyonist bir token haline gelecektir; bu, coinin değer saklama potansiyelini artırabilir.
Her şeyin ötesinde Birleşme sonrasında ETH fiyat performansı büyük oranda iki temel faktöre dayanacaktır: makro görünüm (maalesef her geçen gün daha da ürkütücü hale gelmekte) ve endüstrinin yanıtı. Değişikliklere uyum sağlamak için şirketlerin Ethereum’da DApp’lerini nasıl inşa ettikleri ve Layer 2’nin ekosistemini nasıl destekleyeceği soruları örnek olarak gösterilebilir.
Bir diğer deyişle analistlerden gelen fiyat tahminleri yerine temel projelerin yükseltilmiş Ethereum ile nasıl entegre olacaklarını takip etmek daha anlamlı olabilir. Çünkü sonuçta fiyat tahminleri sadece birer görüştür.
Birleşme Sonrasında Ethereum Bakiyeme Ne Olacak?
Hiçbir şey. ETH tutuyorsanız herhangi bir şey yapmanıza gerek yoktur, çünkü genesis dahil olmak üzere tüm Ethereum geçmişi yeni proof-of-stake ortamına kopyalanacak ve coinleriniz otomatik olarak aktarılacaktır.
Ancak Birleşme sırasında bu olaydan faydalanmaya çalışacak olan scammerlardan ve kötü niyetli kişilerden uzak durmak isteyebilirsiniz, bu yüzden aşağıda YAPMAMANIZ gereken birkaç şeyi bulabilirsiniz:
- Herhangi bir beklenmedik e-postaya tıklamayın (bir süredir devam eden çok ikna edici bir MetaMask oltalama kampanyası bulunuyor).
- Tanımadığınız e-posta adreslerinden gelen ekleri veya bağlantıları asla açmayın.
- Herhangi bir ETH airdrop’una cevap vermeyin (Ethereum Vakfı bunu doğrulamıştır). Sahte airdroplar en sık görülen scamler arasındadır; sahte bir airdrop’a katılmaya çalıştığınızda scammerlar anahtarlarına erişim sağlarlar.
- Yatırım, stake veya ETH2 token alım davetlerine cevap vermeyin zira böyle bir şey yoktur (özellikle Telegram, e-posta vs yoluyla gelen istenmeyen mesajlara)
ETH vs ETHS vs ETHW: Çatallanma Olması Halinde ETH Sahipleri Ne Yapmalıdır?
Bununla beraber bazı kripto para borsaları hem ETHS (yeni Proof-of-Stake zincirini temsil eden token), hem de ETHW (potansiyel olarak var olmaya devam edecek Proof-of-Work zincirini temsil eden token) sunmaktadır. Bu, sert çatallanma olasılığında doğacak ihtiyacı gidermek içindir.
Sert çatallanma, blockchain topluluğu belli bir değişiklikte ayrılığa düştüğünde gerçekleşir. Bu olayda PoW’dan PoS’a geçiş, birbiriyle uyumsuz olan iki ayrı blockchain haline gelecektir.
Sert çatallanmanın en bilinen örneği Bitcoin iki ayrı zincire bölündüğünde gerçekleşmiştir: Bitcoin (BTC) ve Bitcoin Cash (BCH). O zamandan itibaren BTC, grafikte yeni en yüksek seviyelere ulaşırken BCH’de yaklaşık 2 milyar $’lık belirgin piyasa değeriyle hala aktiftir.
Bu yüzden Phemex’in dahil olduğu bazı tanınmış kripto para borsaları ETH sahiplerine aşağıdaki seçenekleri sunmak için çatallanmış tokenları temsil edecek şekilde işlem platformlarında hem ETHW hem de ETHS’yi kripto para piyasasına sürmüşlerdir:
- Sadece ETHS tutulması (ETH adı altında),
- Sadece ETHW tutulması (çatallanmış versiyon) veya,
- İkisinden de biraz tutulması.
Phemex’te bu ETH Takas (Swap) adı verilen yolla yapılacaktır. Not: Buradaki anahtar kelime “tanınmış kripto para borsaları”dır. Yukarıda açıklanan scamlere karşı ekstra ihtiyatlı olunuz. Adım-adım rehber ve Phemex ETH Takas (Swap) gerçekleştirme hakkında daha fazla detay ve şarlar için buraya tıklayınız.
Phemex’te ETHS ve ETHW’e ETH Takas (Swap)
Sonuç
Ethereum Birleşmesi o kadar önemli bir olaydır ki, kurulu olan DApp sayısı ve tüm ağda kilitlenen para miktarı düşünüldüğünde buna özellikle DeFi sektörü için batma veya çıkma anı denilmesi abartı olmayacaktır. Ethereum Birleşme tarihi yaklaştıkça çevresinde artan haber ve beklenti seviyesiyle önümüzdeki dönemin tipik bir kripto para kışı olmayacağı kesindir.