Tóm tắt
-
RSI (Relative Strength Index/Chỉ số Sức mạnh Tương đối) là một chỉ báo giao dịch đo lường động lượng và tốc độ thay đổi giá của một tài sản.
-
Cách tính RSI: Giá trị RSI >70% = Quá mua (Overbought), Giá trị RSI <30% = Quá bán (Oversold)
Chỉ số Sức mạnh Tương đối (RSI) giúp đo lường động lượng và tốc độ mà giá của tài sản như Bitcoin (BTC) di chuyển. RSI là một chỉ báo phổ biến trong thị trường crypto, chứng khoán, forex và các thị trường tài chính khác. Đối với nhà giao dịch crypto, RSI rất hữu dụng vì cung cấp tín hiệu rõ ràng trong thị trường vốn cực kỳ biến động. Chỉ báo này giúp bạn xác định điểm vào/ra lệnh bằng cách báo hiệu khi nào một đồng coin có khả năng bật lên hoặc điều chỉnh. RSI được cung cấp miễn phí cho tất cả nhà giao dịch trên Phemex. Cuộn xuống bên dưới để xem hướng dẫn sử dụng chỉ báo này trong thực chiến. Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu RSI là gì, cách hoạt động, giải thích tâm lý & lý thuyết cơ sở chỉ báo, cách nhận diện các tín hiệu chính và gợi ý các chiến lược giao dịch hiệu quả với RSI.
RSI là gì?
RSI là chỉ báo dùng để đo động lượng và tốc độ mà giá crypto di chuyển. Đây là một trong những chỉ báo tốt nhất dành cho giao dịch crypto, được nhiều trader chuyên nghiệp ưa chuộng. Số đo từ chỉ báo này giúp xác định tài sản như Bitcoin đang quá mua hay quá bán.
Cốt lõi của RSI dựa trên sự so sánh mức tăng giá trung bình và mức giảm giá trung bình trong một khoảng thời gian nhất định.
Cách tính RSI?
‘RS’ (Relative Strength) là tỷ số giữa trung bình giá đóng cửa tăng và trung bình giá đóng cửa giảm trong 'N' chu kỳ gần nhất. Sau đó, giá trị này được chuẩn hóa lên 100 theo công thức: RSI = 100 – (100/(1 + RS))
Giá trị RSI dao động từ 0 đến 100. Chính vì vậy, RSI được xếp vào nhóm chỉ báo "dao động" (oscillator).
Cài đặt tiêu chuẩn thường dùng là 14 phiên dựa trên khung thời gian bạn lựa chọn. Biểu đồ ngày sẽ lấy dữ liệu 14 ngày vừa qua, biểu đồ tuần sẽ là 14 tuần, v.v...
Phemex cung cấp công cụ hiển thị RSI tốt nhất. Bạn chỉ cần nhập "RSI" tại mục "Indicators" trên biểu đồ (ví dụ BTC/USDT) sẽ xuất hiện chỉ báo RSI như hình dưới:
Cách đọc chỉ báo RSI
RSI quá mua & RSI quá bán
-
RSI >70% = Quá mua (Overbought)
-
RSI <30% = Quá bán (Oversold)
Giá trị RSI được hiển thị dưới dạng con số. Từ số liệu này, chúng ta có thể xác định tài sản đang "quá mua" hoặc "quá bán". RSI trên 70 là vùng quá mua, RSI dưới 30 là vùng quá bán.
Nếu tài sản ở trạng thái quá mua (>70), tức là đang được mua mạnh và có nguy cơ điều chỉnh giảm. Nếu ở trạng thái quá bán (<30), tài sản bị bán tháo và có khả năng đảo chiều tăng lại.
Sử dụng bộ tiêu chí này một cách đơn lẻ đôi khi dẫn tới kết quả không mong muốn. Thay vào đó, hãy tìm hiểu thêm các ứng dụng nâng cao của RSI dưới đây để gia tăng hiệu quả phân tích.
RSI hoạt động tốt nhất khi kết hợp với các chỉ báo khác. Ví dụ, RSI kết hợp với volume sẽ giúp bạn biết liệu khối lượng mua vào có đồng thuận với đà tăng giá hay chỉ đơn giản là đạt đỉnh cục bộ và chuẩn bị điều chỉnh.
So sánh Stochastic và RSI: Điểm khác biệt?
StochRSI là một biến thể phổ biến được phát triển dựa trên chính chỉ báo RSI. Sự khác biệt quan trọng là RSI dựa trên dữ liệu giá, còn StochRSI lại được tính toán trên chính giá trị RSI.
StochRSI dùng RSI làm đầu vào, xác nhận lại kết quả tính toán của RSI nguyên bản. Khác biệt lớn nhất là tốc độ phản ứng: StochRSI dao động nhanh hơn giữa trạng thái quá bán và quá mua, trong khi RSI di chuyển từ từ hơn.
Trên Phemex, bạn có thể kết hợp hai chỉ báo này để có cái nhìn tổng thể hơn về xu hướng giá hiện tại.
Chiến lược RSI & MACD là gì?
MACD (Moving Average Convergence Divergence) là chỉ báo động lượng đáng tin cậy và được miễn phí trên Phemex cho mọi cặp giao dịch. Tương tự như RSI, MACD phản ánh sự cân bằng động lượng giữa hai đường trung bình động của Bitcoin hay các đồng khác.
Chiến lược kết hợp RSI và MACD thường cho hiệu quả cao hơn khi sử dụng riêng lẻ. Bạn tìm kiếm MACD trên biểu đồ, rồi kết hợp hai chỉ báo này để lên kế hoạch giao dịch:
Khác biệt trọng yếu giữa MACD & RSI là gì?
Điểm khác biệt trọng yếu: MACD so sánh hai đường EMA (Trung bình động lũy thừa) còn RSI đo mức thay đổi tỷ lệ giá từ đỉnh đến đáy. Kết hợp hai chỉ báo này sẽ đưa ra tín hiệu mạnh khi Bitcoin chuẩn bị biến động lớn.
MACD phù hợp cho thị trường biến động mạnh, còn RSI thường đạt đỉnh ở vùng 70-80 và tạo đáy ở 30-40. Dù rất đáng tin cậy, không có chỉ báo nào cho tín hiệu chính xác 100% và đôi khi có thể gây nhiễu.
Cách hiểu đúng về chỉ báo RSI
1- RSI có thể duy trì trạng thái quá mua/quá bán trong thời gian dài.
Trong thị trường tăng giá (bullish), Bitcoin thường lưu lại lâu trong vùng quá mua, ngược lại với thị trường giảm giá (bearish). Là một oscillator động lượng, RSI giúp xác định rõ các giai đoạn giá đi một hướng kéo dài bất thường.
Tuy nhiên, cần hiểu đây là điều bình thường trong từng giai đoạn thị trường mạnh mẽ. Bởi vậy, RSI nên được xem là tín hiệu cảnh báo thay vì là tín hiệu hành động ngay lập tức.
2- RSI dẫn dắt hành động giá.
Hãy hiểu cách tính và cách đọc RSI liên hệ với hành động giá thực tế. Nếu giá đi ngang trong một khoảng dài, RSI thường trung tính. Một pha biến động mạnh sau đó sẽ khiến RSI di chuyển cực đoan – đôi khi lại là pha breakout dẫn tới tiếp diễn xu hướng, bạn không nên hiểu sai là tín hiệu quá mua/quá bán thông thường cho việc vào lệnh ngược xu hướng.
Do đó, đừng vội nhìn RSI cực đoan rồi cho đó là tín hiệu giao dịch ngược xu hướng.
3- RSI phát huy hiệu quả tối đa trong môi trường phù hợp
Tương tự như các chỉ báo MA (Moving Average), RSI cũng có môi trường vận dụng tối ưu: MA phù hợp với thị trường có xu hướng rõ nét, còn RSI lý tưởng khi dùng trong phạm vi giá sideway khi động lượng yếu dần ở các vùng biên.
Áp dụng RSI trong thị trường có xu hướng mạnh dễ dẫn tới tín hiệu sai lệch. Trader hãy cảnh giác với các "divergence" (phân kỳ) RSI xuất hiện trên thị trường có xu hướng, bởi các pha điều chỉnh ngắn luôn xuất hiện sau những đợt tăng/giảm mạnh và có thể gây nhiễu.
Điều quan trọng cần nhớ: Tất cả các thị trường trending đều chứa đầy các tín hiệu phân kỳ RSI này do đặc thù pha tích lũy/xả diễn ra liên tục, không hẳn là dấu hiệu đảo chiều.
Cách sử dụng chỉ báo RSI
Sử dụng RSI trên Phemex rất đơn giản. Bạn chỉ cần đăng ký tài khoản là có thể dùng miễn phí chỉ báo này.
1. Kích hoạt RSI
Tất cả người dùng đều được dùng chỉ báo này miễn phí. Chỉ cần bấm “Indicators” phía trên biểu đồ, tìm “RSI”.
2. Sử dụng RSI để kiểm tra bối cảnh động lượng/xu hướng
Nếu RSI giao dịch trên đường 50, nên tìm tín hiệu xác nhận đà tăng giá mạnh và cân nhắc lệnh mua (long). Nếu giá nằm dưới 50, nên tìm xác nhận xu hướng yếu và xem xét bán (short).
Trong xu hướng tăng/giảm rõ rệt, đường 50 có thể đóng vai trò vùng hỗ trợ/kháng cự động. Khi xác nhận vượt lên/vượt xuống sẽ báo hiệu xu hướng động lượng thay đổi.
3. Kết hợp RSI phân kỳ để xác nhận tín hiệu
Như đã đề cập ở trên, cần hết sức cảnh giác khi dùng tín hiệu phân kỳ RSI (divergence). Trong thực chiến, nó dễ bị chọn lọc chủ quan (cherry-pick) để minh họa quá lạc quan so với tỷ lệ xuất hiện thắng.
Ý nghĩa RSI 14 là gì?
Chỉ báo RSI lấy thông số "14" làm độ dài mặc định. Nghĩa là RSI sẽ tính động lượng qua 14 cây nến gần nhất (thường là 14 ngày hoặc 14 tuần).
Bạn có thể thay đổi con số này tuỳ ý bằng cách bấm vào biểu tượng bánh răng ở góc trái phía trên.
Theo mặc định trên Phemex, ký hiệu “14” luôn hiển thị cạnh chỉ báo RSI.
RSI bao nhiêu là tốt?
RSI 70-80 thích hợp để cân nhắc bán (short) crypto, trong khi RSI 20-30 lại hợp để mua lên (long). Trader có thể giao dịch sinh lời chỉ bằng dựa vào hai mốc này. Để kiếm tiền trong crypto, nguyên tắc kinh điển “mua thấp-bán cao” áp dụng tốt với RSI vì công cụ này sinh ra để xác định đỉnh-đáy.
Ứng dụng RSI cho trend giảm & trend tăng
RSI tốt để mua khi dưới 40, tốt để bán khi trên 70. Trong xu hướng giảm, phân kỳ tăng xuất hiện khi giá tạo đáy thấp mới nhưng RSI tạo đáy cao hơn. Ở xu hướng tăng, phân kỳ giảm ngược lại: giá lập đỉnh mới nhưng RSI tạo đỉnh thấp hơn.
Tuy nhiên, nếu dùng RSI để bắt phân kỳ thì nên kiên nhẫn chờ xác nhận, không nên hành động vội. Đôi khi một cú bứt phá mạnh chỉ là khởi đầu cho sóng tăng kéo dài chứ không phải dấu hiệu đảo chiều khi RSI vượt quá 70.
Sau cú bứt phá, RSI vào vùng quá mua. Giai đoạn tích lũy sau đó là bình thường, nhưng RSI sẽ ghi nhận động lượng thấp hơn (vì không tiếp tục tăng mạnh) và in ra phân kỳ, dù xu hướng vẫn rất mạnh.
Cách xử lý tốt nhất là lấy hành động giá (price action) làm mốc xác nhận cuối cùng. Chỉ khi nào giá và RSI đồng thời xác nhận mất vùng đỉnh cũ, khi đó mới có cơ hội đảo chiều hợp lệ.
Những mức RSI không nên giao dịch
Không nên bán khi RSI dưới 40 và mua khi RSI trên 70. Làm vậy dễ dẫn đến bán tháo (panic-sell) ở đáy hoặc đu đỉnh (FOMO) đúng đỉnh sóng tăng.
Cũng như các chỉ báo khác, bạn có thể xây dựng một hệ thống giao dịch hoàn chỉnh với RSI. Đây là một trong những chỉ báo phổ biến nhất hiện nay.
Tâm lý học đằng sau RSI
Chỉ báo RSI (Relative Strength Index) phản ánh tổng hợp tâm lý thị trường, đo lường sợ hãi & tham lam của nhà đầu tư. Nắm bắt các tín hiệu tâm lý này sẽ giúp bạn sử dụng RSI chủ động hơn.
-
Tâm lý quá mua (RSI >70): RSI trên 70 cho thấy lực mua mạnh, tâm lý tham lam lên cao. Thị trường dễ rơi vào trạng thái quá nóng, giá có thể điều chỉnh vì nhiều nhà đầu tư chốt lời, lực mua yếu dần. Không có nghĩa giá đã quá cao, nhưng đà tăng gần đây có thể không bền vững.
-
Tâm lý quá bán (RSI <30): RSI dưới 30 phản ánh đang bán tháo hàng loạt, nhà đầu tư sợ hãi. Khi bán ra kiệt sức, giá có thể tạo đáy và bật lại. Tuy nhiên nếu trend giảm rất mạnh, RSI có thể nằm dưới 30 khá lâu, biểu hiện nỗi sợ kéo dài.
-
RSI trung tính (vùng 40-60): Vùng này thể hiện trạng thái cân bằng giữa mua & bán. RSI vượt 50 là tín hiệu thiên tăng (bullish), rớt dưới 50 là thiên giảm (bearish). Các mốc 40-60 có thể đóng vai trò hỗ trợ/kháng cự động.
-
Phân kỳ (Momentum/Price Divergence): Phân kỳ xảy ra khi giá lập đỉnh/đáy mới nhưng RSI không xác nhận. Phân kỳ giảm (giá tăng, RSI giảm) cảnh báo xu hướng đuối sức, phân kỳ tăng (giá giảm, RSI tăng) cho thấy lực bán yếu dần, khả năng đảo chiều tăng cao.
RSI có đáng tin cậy không?
RSI là một trong những chỉ báo động lượng đáng tin cậy nhất cho cả ngắn hạn và dài hạn. Tuy nhiên, độ chính xác của RSI cao nhất khi đồng thuận với các mô hình/trend lớn ở khung thời gian dài hơn.
Một trader thông thái nên sử dụng RSI trên biểu đồ ngày/tuần để phân tích lịch sử biến động giá và rút ra kết luận về tình trạng thị trường hiện tại.
RSI thấp nghĩa là gì?
RSI thấp cho thấy Bitcoin hoặc một crypto khác đang bị quá bán. Đây là cơ hội mua vào tốt cho nhà đầu tư dài hạn. Thường BTC sẽ tạo đáy quanh vùng RSI 30-40, hiếm khi rớt sâu hơn ngoại trừ thị trường gấu mạnh.
Khai thác lịch sử, Bitcoin thường tạo đáy ở vùng RSI 30–40. Nếu bạn đang tìm một mốc hấp dẫn để mua, đây là khu vực lý tưởng – báo hiệu xác suất đảo chiều tăng giá trong ngắn hạn.
Trường hợp muốn nâng tính chính xác của RSI, có thể nâng mốc quá mua lên 80 và quá bán xuống 20 để lọc nhiễu tín hiệu, chỉ giao dịch với các cơ hội "chắc chắn".
Làm sao nhận thông báo (alert) RSI Bitcoin?
Nền tảng phổ biến nhất để cài đặt cảnh báo RSI tự động là TradingView.
TradingView cho phép bạn thêm cảnh báo tùy chỉnh cho các chỉ báo giao dịch. Các cảnh báo này có thể gửi email hoặc SMS cho bạn mỗi khi kể cả vượt ngưỡng RSI đặt trước.
Bạn có thể dùng các cặp BTC/USDT trên TradingView của Phemex để lập chiến lược trước khi vào lệnh thực trên sàn Phemex.
Kết luận
Chỉ báo RSI là công cụ đã được kiểm chứng qua thực tiễn, hỗ trợ rất nhiều cho quyết định giao dịch crypto của bạn. Nó giúp đơn giản hóa hành động giá phức tạp về một con số dễ hiểu, cho bạn biết động lượng hiện tại là quá nóng hay quá yếu. Nắm vững cách đọc tín hiệu RSI – từ trạng thái quá mua/quá bán truyền thống tới các mẫu hình phân kỳ – nghĩa là bạn chủ động đón đầu các pha xoay chiều của thị trường, tránh mua đuổi hoặc bán tháo ở đáy. Tuy nhiên, RSI nên dùng phối hợp các yếu tố khác như: xu hướng, hỗ trợ/kháng cự, volume, để xác nhận chứ không tuyệt đối hóa. Trước khi giao dịch thực chiến với RSI, hãy backtest kỹ lưỡng và ghi chép lại nhật ký giao dịch.
Để áp dụng chiến lược RSI hiệu quả, một nền tảng giao dịch uy tín là rất quan trọng. Phemex cung cấp đầy đủ công cụ để tận dụng tối đa tín hiệu RSI với cả giao dịch spot lẫn futures; bạn dễ dàng lựa chọn long/short tùy theo nhận định đảo chiều tăng giá hoặc chuyển sang giảm. Biểu đồ trên Phemex tích hợp nhiều chỉ báo, cá nhân hóa cài đặt theo nhu cầu, cùng hỗ trợ sử dụng trading bot và các lệnh điều kiện. Thành thạo RSI trên một nền tảng giao dịch tối ưu như Phemex đồng nghĩa bạn có đủ tốc độ, công cụ và hỗ trợ để hành động chuẩn xác sức mạnh chỉ báo này.
Register to get $180 Welcome Bonus!
