Curve Finance (CRV): Sabit Varlıkların Alım-Satımı için Oluşturulmuş DEX

Curve Finance, otomatik piyasa yapıcı protokollerini kullanan merkeziyetsiz bir borsadır. Sabit ve birbirine benzer değerlere sahip varlıkların alım satımına odaklanır. Bu sayede, kullanıcılara Uniswap veya SushiSwap gibi diğer merkeziyetsiz borsalardakinden daha düşük bir slipaj ile işlem yapma imkanı sunar.

Curve Finance, 2020’nin başlarında piyasaya sürüldü ve DeFi meraklıları arasında popüler bir uygulama olduğunu kanıtladı. Bu yazı kaleme alındığı sırada Curve Finance, 4 milyar doların üzerinde kilitli toplam değer ile DeFi uygulamaları arasında 4. sırada yer almaktadır. Bu aynı zamanda Curve’ün DeFi uygulamaları sıralamasında Uniswap’ı ilk kez geride bıraktığını göstermektedir.

Curve Finance Nedir?

Curve Finance, Uniswap’a benzer bir şekilde işleyen merkeziyetsiz bir borsadır (DEX). Uniswap’ın 2. versiyonu piyasaya sürülmeden önce ortaya çıktı ve Uniswap’ın ilk versiyonundaki sabit coinler arasında işlem yapmayla ilgili kritik bir zorluğun üstesinden gelmek için tasarlandı. Uniswap’ın orijinal versiyonu, iki ERC-20 tokenı arasında alım-satım yapmak istenildiğinde ETH‘yi aracı token olarak kullanıyordu. Dolayısıyla, DAI almak için USDT’nin satıldığı bir işlem, iki temel aşamadan oluşuyordu: USDT’den ETH’ye ve ardından ETH’den DAI’ye.  Bu durum, Uniswap’ta sabit coin arbitrajını daha az çekici hale getiren bir slipaja neden oldu.

Curve Finance havuzları, yatırımcıların bir aracı tokena ihtiyaç duymadan bir sabit coini diğeriyle takas etmesine izin verecek şekilde tasarlanmıştır. Böylece, daha az slipaj oluşur ve daha iyi bir işlem deneyimi sağlanmış olur.

Curve ve Uniswap arasında başka benzerlikler ve bazı kritik farklılıklar vardır.

Bir benzerlikse, hem Curve Finance hem de Uniswap’ın, Ethereum blok zinciri üzerinde işlemesi ve kullanıcıların havuzlarda likidite toplamasına izin vererek, geleneksel bir emir defteri yerine otomatik piyasa yapıcı algoritması uygulamasıdır.

Curve Finance vs. Uniswap: Havuz İçinde Havuz

Önemli bir farksa, Uniswap’ta likidite havuzlarının her zaman bir token çifti içermesi; Curve Finance’te ise bir havuzda birden fazla varlık bulunması veya bir havuzun kendisinin başka bir havuzun içinde bir varlık olarak kullanılabilmesidir.

Peki bu pratikte ne anlama geliyor? Curve Finance’teki en popüler likidite havuzu, en popüler dolara sabitlenmiş sabit coinlerinden üçü olan, DAI, USDC ve USDT’yi içeren 3pool’dur. Bir kullanıcı Uniswap’taki bir havuza USDC-ETH olarak likidite eklediğinde, USDCETH adında bir havuz tokenı aldığına aşinayız. Curve Finance’in 3pool havuzana katkıda bulunan bir likidite sağlayıcısıysa, 3pool adlı bir likidite tokenı alacaktır.

Curve’deki diğer bir likidite havuzu GUSD and 3pool’da, kullanıcılar 3pool tokenını GUSD’ye karşı takas edebilir.

Kullanıcılar, sabit coinlerin yanı sıra yansıtılmış varlıkları da takas edebilir. Yansıtılmış varlıklara (mirrored assets) örnek olarak, BTC fiyatını takip eden Ethereum tabanlı varlıklar olan wBTC ve renBTC’yi verebliriz. Fiyatları karşılaştırılabilir olduğundan, bir havuzda toplanmaya ve Curve Finance algoritmasını kullanarak alım satım yapılmaya uygundurlar.

Uniswap’taki likidite tokenları havuzdaki iki tokenın eşit değerini temsil ederken; Curve’deyse, havuzlardaki rezerv bakiyelerinin eşit bir şekilde dengelenmesine gerek yoktur.

Curve Finance ve “Money Lego”

Ethereum’un, ölçeklenebilirlik ve yüksek ücretlerle ilgili devam etmekte olan sorunlarına rağmen, böylesine hareketli bir DeFi geliştirme sistemini çekmeye devam etmesinin nedenlerinden biri, birleştirilebilirliğidir. Birleştirilebilirlik, genellikle “Money Lego” olarak adlandırılır ve DeFi uygulamalarının birlikte sorunsuz bir şekilde çalışabilmesi anlamına gelir. Curve Finance, DeFi tokenlarından oluşan havuzları ile bu özelliği mükemmel bir şekilde göstermektedir.

Örneğin, Curve Finance’teki ilk havuzlardan biri Compound tokenları için açılmıştı. Kullanıcılar, borç almak isteyenlere gerekli sermayeyi sağlamak için Compound havuzlarına token yatırdıklarında, faiz kazandıran ve hisselerini temsil eden bir token olan cToken alırlar. Sabit coin tabanlı cToken’larını, yani cDAI ve cUSDC’yi, bir likidite sağlayıcısı olarak Curve Finance havuzlarına yatırarak ilk stakelerinden daha da fazla gelir elde edebilirler.

Aynı şey, yTokens ve sTokens gibi tokenları yayınlayan diğer DeFi protokolleri Yearn Finance ve Synthetix için de geçerlidir.

Bu yazı kaleme alındığı sırada, Curve Finance kullanıcılarının işlem yapabileceği 30 farklı havuz bulunmaktadır.

Likidite Sağlamanın Riskleri ve Karmaşıklıkları

Sabit coinlerin Uniswap gibi platformlarda kalıcı kayıplara neden olan türde bir oynaklığa maruz kalma olasılığı düşük olduğundan, Curve Finance’te likidite sağlamanın daha düşük bir riske sahip olduğunu düşünmek cazip gelebilir. Kalıcı kayıp, bir çiftteki bir tokenın değeri diğer tokena kıyasla dalgalandığında ve kayıplara neden olduğunda meydana gelir.

Bununla birlikte, Curve havuzlarında likidite sağlayıcısı olma konusunda hala birkaç husus vardır. Bir Curve havuzunda DeFi tokenı stake ediyorsanız, fonlarınızın risk altında olmadığından emin olmak için ilgili DeFi uygulamasını takip etmeniz gerekir. Ayrıca, Curve Finance’in yukarıda açıklandığı gibi likiditeyi birden fazla havuza yayması, gaz maliyetlerini ve slipaj risklerini artırabilir. Bu aynı zamanda, en iyi verimi elde etmek için sürekli havuz değiştirmenin son derece maliyetli olabileceği anlamına gelir.

Curve Finance, Trail of Bits tarafından denetlendi. Bununla birlikte tüm DeFi protokolleri, gizli güvenlik açıklarını gösterebilen kodlara bağlıdır ve bu nedenle asla risksiz olarak kabul edilmemelidir.

Bu risklerin birleşik etkisi göz önüne alındığında, Curve Finance’e likidite sağlamak karmaşık bir hale gelebilir ve yeni başlayanlar için kesinlikle tavsiye edilmez.

CRV Coin Nedir?

Curve Finance, bir DAO olarak işler ve CRV coini, sahiplerine oy kullanma hakkı verir. Likidite sağlayıcıları, stake ettikleri değere ve havuzda kalma süresine göre Curve coini kazanabilir.

CRV coini, diğer çeşitli DeFi projeleriyle yapılan işbirlikleri sayesinde son aylarda önemli bir başarı elde etmiştir. 2021’in Ocak ayında, Yearn Finance’in kurucusu Andre Cronje, iki uygulamanın izne dayalı olmayan (permissionless) havuz oluşturma üzerinde birlikte çalıştığını doğruladı. Yine 2021’de, Polkadot üzerinde bir DeFi ekosistemi geliştiren Equilibrium ile yapılan ortaklık sayesinde Curve fonksiyonunun yakında Polkadot blok zincirine de dahil olacağına dair haberleri ortaya çıkardı.

2021’deki bu ortaklıkların bir sonucu olarak, CRV coinin değeri Ocak başında 0,65 dolardan Şubat başında 3 doların üzerine çıkarak %350 arttı. Bunlara rağmen, şu anda piyasa değerine göre yaklaşık 75. sırada yer alıyor ve ilk 20’deki Aave ve Uniswap gibi rakiplerinden çok uzakta.

Sonuç

Genel olarak, Curve Finance en popüler, nakte çevrilebilir ve daha güvenilir DeFi protokollerinden biri olarak öne çıkıyor. Son zamanlardaki işbirlikleri ile, gelecekte DeFi alanında önemli bir konuma sahip olmaya devam edecek gibi görünüyor.