Özet
- Ethereum Classic (ETC), orijinal Ethereum blok zincirinin değiştirilmemiş geçmişinin bir devamını temsil etmektedir.
- Ethereum Classic, ETH ile ayrışmasından bu yana kökten farklı bir gelişim yolu izlemiştir.
- Birçok hacklenmeye rağmen, Ethereum Classic ağı her zamankinden daha güçlü bir şekilde çalışıyor ve fiyatı yükselmeye devam ederken son zamanlarda yeni ve büyük bir madenci dalgası yaşadı.
Ethereum Classic Nedir?
2015 yılında piyasaya sürülen Ethereum Classic (ETC), orijinal Ethereum blok zincirinin değiştirilmemiş geçmişinin bir devamını temsil etmektedir. ETC, 116 milyonluk dolaşım arzı ve 11,9 milyar dolarlık toplam piyasa değeri ile bu yazının yazıldığı esnada token başına 102,63 dolardan işlem görmektedir.
Adlarından da anlaşılabileceği gibi, Ethereum Classic ve Ethereum başlangıçta aynı projeydi, ancak “The DAO” olarak bilinen bir kuruluşun talihsiz bir şekilde saldırıya uğramasıyla tüm bunlar değişti.
DAO Hack’i Neydi?
Merkeziyetsiz özerk kuruluşlar (DAO’lar) öncelikle bir projedeki tüm paydaşları dahil etmek için kolektif karar almaya olanak tanıyan kodlanmış bir yapı oluşturmayı amaçlamaktadır. DAO’nun ilk örneklerinden biri, çekirdek ekip ve madencilik ağı arasında fikir birliği ile yönetilen Bitcoin projesidir.
“The DAO”, insanların eşyalarını (arabalar, tekneler, daireler) paylaşmasına olanak tanıyan “akıllı kilitler” inşa eden bir şirket olan Alman girişim Slock.it’in arkasındaki ekip tarafından tasarlanan ve programlanan belirli bir DAO’nun adıdır.
Organizasyon son derece popüler hale geldi ve Ethereum etrafındaki heyecan tarafından desteklendi. Mayıs sonundaki fonlama döneminin sonunda DAO, 11.000’den fazla katılımcıdan 150 milyon USD değerinde Ethereum toplayarak tarihteki en büyük kitlesel fonlama etkinliği haline geldi.
Ethereum Classic ne zaman oluşturuldu?
Bununla birlikte, bağış toplama sürecinin başlarında güvenlikle ilgili endişeler ortaya çıktı ve DAO’ya daha fazla para aktıkça artacaktı. Ardından, fonlama döneminin sona ermesinden iki haftadan kısa bir süre sonra, bir güvenlik uzmanı, herkesin tüm fonlarının yanlış kodlanmış akıllı sözleşmelerini boşaltmasına izin verecek bir güvenlik açığı keşfini açıkladı.
Sadece bir hafta sonra, bir saldırganın 3,6 milyondan fazla Ethereum’u kendi kontrolü altındaki taklit bir DAO’ya aktarmayı başardığı ortaya çıktı. Haberin yayılmasından kısa bir süre sonra Ethereum’un fiyatı yaklaşık %50 düşerek 13 USD’ye geriledi.
DAO olayının ilk dönem zaman çizelgesi (Kaynak: Ethereum Classic web sitesi)
Saldırı sadece DAO’nun yatırımcıları için değil, Ethereum projesi için de büyük bir risk oluşturdu. Ele geçirildiği sırada DAO’nun akıllı sözleşmesi, dolaşımda olan toplam ETH arzının %15’ini içeriyordu. Pek çok kişi DAO’nun başarısız olmasına izin vermenin ağı yıllarca geriye götüreceğinden endişe ediyordu.
Ethereum’un sert çatallanması (hard fork)
Ethereum Vakfı, kaybedilen tüm tokenlerin geri alınabilmesini sağlamak için orijinal blok zincirinin çatallanmasını önerdi. Bu hard fork, çalınan fonların asıl sahiplerinin erişebileceği bir hesaba gönderilmesini sağlayacaktı. Özellikle Ethereum Vakfı’nın çekirdek üyelerinin birçoğunun DAO’yu aktif olarak desteklediği göz önüne alındığında, çatallanma topluluk için inanılmaz derecede tartışmalı oldu.
Akıllı sözleşmeler herhangi bir merkezi tahkim olmadan çalışacak şekilde tasarlanmıştı, yani anlaşmanın nihai içeriğine yalnızca sözleşme üzerinde çalıştırılan kod karar verebiliyordu. Saldırgan akıllı sözleşmeyi herhangi bir şekilde kötü niyetle değiştirmemişti. Dolayısıyla, sözleşme tam olarak programlandığı gibi çalıştı ve Ethereum tam olarak amaçlandığı gibi işledi.
Ethereum Vakfı’nın kayıpları tersine çevirme çabaları, birçok kişi tarafından “başarısız olmak için çok büyük” hale gelen bir projenin merkezi kurtarması olarak görüldü. Oylama, Ethereum Vakfı’nın sadece yaklaşık 4,5 milyon oyla (toplam arzın %5,5’i) konsensüs ilan etmek için üçüncü taraf bir araç kullanmasıyla daha tartışmalı hale geldi. Bu şekilde dörtte biri yalnızca tek bir adresten gelen 4 milyon ETH ile oylandı.
Ethereum Classic birçok kişi tarafından hatalı bir şekilde Ethereum blok zincirinin hard fork’u olarak tanımlansa da, ETC’nin orijinal olduğunu söylemek daha doğrudur. Ethereum Classic’in arkasındaki temel ilkelerden biri “kod kanundur” ilkesidir. Kod, programatik olarak “doğru” olduğu sürece, tüm uygulamaların nihai olduğu ve tüm işlemlerin değişmez olduğu anlamına gelir. Ethereum Blok Zinciri’nde DAO hack’inin izi yoktur, ancak diğer her şeyde olduğu gibi Ethereum Classic’te de kalır.
Ethereum vs. Ethereum Classic: Aralarındaki fark nedir?
PoS vs. PoW
Ethereum Classic, ETH ile ayrışmasından bu yana kökten farklı bir gelişim yolu izledi. Değişmez bir zincirin temel ilkesi göz önüne alındığında ve ETH, ETH 2.0 ile hisse kanıtına (PoS) geçerken bile, ETC topluluğu bir iş kanıtı (PoW) algoritmasıyla kalmayı tercih etti. Bir diğer temel fark ise Ethereum Classic’in maksimum arz belirleme konusunda Bitcoin’i yansıtan para politikasıdır.
Performans ve Güvenlik
Ethereum ağının performansa odaklanması ve genişleyen bir ekosistemi desteklemesine kıyasla, Ethereum Classic kendisini yüksek geçerliliğe sahip, yüksek güvenlikli bir blok zinciri olarak konumlandırmaktadır. Bu iddiaya rağmen, ağ güvenlik açısından Ethereum’dan çok da iyi durumda görünmüyor. Ethereum Classic, Ağustos 2020’de özellikle acımasız bir ay geçirdi ve bu sırada %51’lik üç saldırı yaşadı.
Aynı teknolojiden inşa edildikleri için, ETC ve ETH, Ethereum Sanal Makinesi (EVM) aracılığıyla Turing-complete akıllı sözleşmeler, işlemler için ödeme yapmak için gaz ücretlerinin kullanılması ve standart PoW algoritmasından çok daha hızlı blok oluşturma süreleri gibi birçok benzerliği hala paylaşmaktadır.
ETC ve ETH 2.0 arasındaki temel farklar (Kaynak: Etherplan.com)
Ethereum Classic Fiyat Geçmişi
Ethereum Classic, 2021’in kripto piyasasındaki boğa koşusu sırasında kademeli olarak yükseldi. Token, 1 Ocak’ta 5,70 $ iken 1 Nisan’da 14,01 $’a yükseldi ve 3 ay içinde yaklaşık %145’lik bir artış gösterdi. Nisan ortasındaki önemli artışın ardından token, 1 Nisan’daki fiyatından %632 daha yükselerek 102,63 dolara çıkarak göz dolduran bir rekor kırdı.
Ethereum Classic fiyatı 1 Ocak 2021’den 15 Mayıs 2021’e kadar (Kaynak: TradingView)
Analistler Ethereum Classic’in yükselişinin birkaç nedenini tespit etti: kripto yatırımcılarının önemli bir kısmı Dogecoin (DOGE) gibi yüksek performans gösteren altcoinleri satın alarak kısa vadeli kazançlar elde etmek istiyordu. Ethereum Classic güçlü bir hafta geçirdiğinde, birçok yatırımcı tokena akın etmeye başladı ve bu da fiyatının yükselmesine neden oldu.
Ayrıca, Grayscale Investments tarafından işletilen Ethereum Classic Trust (ETCG), yatırımcılara Ethereum Classic’e maruz kalan krediler alma olanağı sundu. Birçok alım 2020’nin başlarında yapıldığından ve Trust’un 1 yıllık bir kilitleme süresi olduğundan, yatırımcılar ETCG short pozisyonlarını kapatmak için ETC satın alarak fiyatları yukarı çekmiş olabilir.
Üçüncü olarak, Ethereum 2.0 ile Ethereum bir PoS algoritmasına geçtiğinde, Ethereum Classic piyasadaki tek önemli Turing-tam PoW ağı olarak kalmıştır. Analistler, Ethereum Classic’in artık değerli bir niş içinde önemli bir rekabete sahip olmayacağı için bunun benzersiz bir değer önerisi olmasını bekliyor.
Ethereum Classic bu yazının yazıldığı esnada piyasa değerine göre 16. sırada yer alıyor. 2017 yılının sonlarında Ethereum Classic topluluğu toplam arzın 210 milyon ile sınırlandırılması yönünde oy kullandı. Tıpkı Bitcoin gibi, Ethereum Classic de bir PoW algoritması kullanır; bu da madencilerin zincirdeki bir sonraki bloğu doğrulamak için birbirleriyle rekabet ettiği anlamına gelir. ETC blok ödülü zaman içinde azalır. Nisan 2022 civarında yapılması planlanan bir sonraki düşüş, ödülü blok başına 3,2 ETC’den 2,56 ETC’ye düşürecektir.
Sonuç
Daha güvenli bir blok zinciri sunduğu iddialarına rağmen, Ethereum Classic’in Ethereum’dan daha güvenli olduğu kanıtlanmamıştır. Öte yandan, iyileşme kabiliyeti açısından eşit derecede dirençli olduğu da kanıtlanmıştır. Birçok hacklenmeye rağmen, Ethereum Classic ağı her zamankinden daha güçlü bir şekilde çalışıyor ve fiyatı yükselmeye devam ederken son zamanlarda büyük bir yeni madenci dalgası yaşadı.
Ethereum Classic, Ethereum projesinden şüphelenenler için bir sığınak görevi görmeye devam edecek. Ethereum Vakfı’nın aksine, ETC’nin geliştirme ekibi yalnızca gönüllülerden oluşan bir organizasyondur ve “ağı kâr amacı güden bir kuruluşa dönüştürme niyetinde olmadığını” belirtmiştir. Topluluğun “kod kanundur” ilkesine olan bağlılığı da ağı hedef alan çeşitli saldırılara rağmen dirençli kalmıştır.
ETH 2.0’dan sonra Ethereum Classic’in benzersiz pazar konumu (Kaynak: Etherplan.com)
Ethereum Classic projesi, Ethereum nihayet bir PoS algoritmasına geçtiğinde önemli ölçüde kazançlı çıkabilir. ETC’nin artık Turing-complete akıllı sözleşme işlevselliği açısından çok daha büyük bir yüksek performanslı ağ ile rekabet etmesi gerekmeyecektir.
ETH ortadan kalktığında ETC, merkeziyetsiz finans (DeFi), merkeziyetsiz uygulamalar (DApps) ve diğer uygulamalar için geliştiricileri yeni ve kazançlı bir pazara çekmek için benzersiz bir konumda olacaktır.
Register to get $180 Welcome Bonus!
