10,000’in üzerinde kripto paradan bazılarının piyasada hayatta kalmak için gereken temel esaslara, kullanışlılığa ve inovasyona sahip olmaması normaldir. Ayrıca kriptolar çok fazla ilgi çektiğinden, piyasa, değersiz tokenlar yarattıktan sonra, bunları paraya çevirip çıkmak isteyen şirket ve kişi eksikliği hiçbir zaman çekmez. Bu olay, shitcoinlerin yükselişine öncülük etmiştir.
Shitcoin Tanımı: Shitcoin Nedir?
Shitcoin, değeri, kullanım alanı veya kendine has bir talebe sahip olmayan kripto tokenlardır. Fonksiyon, yatırımcı ilgisi, meşruiyet ve gelecek planları gibi gerçek kripto paraların sahip olduğu özelliklerden yoksunlardır.
Shitcoin Listesi | |
Squid Game | (SQUID) |
Magic Internet Money | (MIM) |
Dogelon Mars | (ELON) |
Baby Doge Coin | (BABYDOGE) |
Floki | (FLOKI) |
Hoge Finance | (HOGE) |
Shitcoinler Nasıl Tespit Edilir?
1 — Yüksek Seviyede Spekülatif Olmaları
Shitcoinler genellikle yüksek seviyede spekülatif varlıklardır. Bunun anlamı “normal” kripto paralardan daha büyük fiyat değişiklikleri görmeleridir. Örnek olarak bir shitcoinin grafiğine bakıldığında, tokenın yaratılmasından hemen sonra fiyat anında 0$’dan 100$’a çıkmış, bir süre orada kalmış,sonrasında 200$’a fırlamış ve 1$’a düşmüşse, bu token muhtemelen shitcoindir. Shitcoinler rug pullara benzer şekilde işlem görürler.
(SQUID daha ünlü veya yakın zamanda gerçekleşen rug pull’lardan biriydi. Yukarıdaki Canlı Yayıncının SQUID rug pull’una verdiği tepki sosyal medyada viral olmuştur.)
2 — Kült Kripto Takipleri
Shitcoinlerin bir başka özelliği de kült-kripto takiplerine uğramalarıdır. Bir shitcoin parabolik yapmak üzere olduğunda ya da nihayet bazı boğa eğilimli fiyat hareketleri gösterdiğinde, genellikle devasa bir insan topluluğu Twitter, Discord, Facebook ve Reddit forumları gibi sosyal medya platformlarında çılgına döner ve kripto parayı coşturarak yatırımcıları satın almaya teşvik ederler.
Örnek olarak, Ekim 2021’in başında SHIB‘in fiyatı 0.00001$’ken 29 Ekim’de 0.00008$’a ulaştığında, Twitter’da SHIBArmy adı verilen bir hareket sahne almıştı. SHIBArmy, sosyal medyada SHIB fiyatını arttırmak için yayınlar yapan kripto traderlar, SHIB fanatikleri, meme coin takipçileri ve yatırımcılardan oluşan bir gruptur. SHIB’in shitcoin mi yoksa meme coin mi (ya da ikisi de) olduğuna dair tartışmalara rağmen, olayın sahne arkası ve o ay içindeki genel aktiviteler tipik bir shitcoini işaret etmekteydi.
3 — Takipçileri Yoktur
Bir diğer yandan, bir kripto projesinin çok az veya sıfıra yakın takipçisi var ise bu, shitcoin olduğunun işaret olabilir.
4 — Şüphe Uyandıran Whitepaper & İnternet Siteleri
İnsanlar kulağa ilginç ve havalı gelen yeni bir kripto paraya göz atarlarken genellikle projenin whitepaperına ve internet sitesine bakarlar. Ancak, whitepaperın kötü yazılması, projeyi, amacını ve kullanımını açıklamaması gibi sorunlar olması halinde bu, tehlike işareti olabilir. Ayrıca projenin internet sitesinde bu kriptonun volatil olduğuna dair uyarı işaretleri varsa, önceden hacklenmiş ve rug pull’lanmış olması da tokenın shitcoin olabileceğine dair sinyallerdir.
(Squid Game Token İnternet sitesi, ilginç biçimde proje açıklamasında tehlike işaretleri, scam ve rug pull geçmişlerinden bahsetmekteydi.)
5 — Proje & Veri Şeffaflığı Eksikliği
Düşük şeffaflığa sahip kripto paraların shitcoin olma ihtimalleri daha fazladır. Örnek vermek gerekirse, kurucular anonim ise, startuplarda (veya finans ve kriptolarda) başarıya ve gerçek deneyime sahip değilse, bunlar tehlike işaretleridir. Dahası projenin gelecekteki yol haritası veya hedeflerini aradığınızda bilgiye ulaşamıyorsanız, projeye dikkatli yaklaşılmalıdır. Son olarak tokenomics, arz, token dağıtımı, varlıklar, vs. konusunda veri eksiklikleri bulunuyorsa, tokenın shitcoin olma ihtimali daha da yüksektir.
Meşru kriptolarda proje hakkındaki genel veriler; internet siteleri, ticari istihbarat hizmetleri, on-chain analizleri ve Coingecko ve Coinmarketcap gibi veri toplayıcılarında fazlasıyla bulunabilir.
Cardano (ADA) Shitcoin mi?
Şu aşamada Cardano shitcoin olarak değerlendirilmemektedir. Cardano, akıllı sözleşmeler ve dApp geliştirmek için katmanlı bir blockchaindir. Ancak her ne kadar 42 milyar $’lık piyasa değeriyle 7. en büyük kripto olsa da Cardano sıklıkla rakipleri arasında popüler olamamasıyla eleştirilmektedir. Özellikle Ethereum, Solana, Avalanche, Polkadot, ve Terra‘ya duyulan ilgi seviyesiyle mücadele etmektedir. Dahası kripto paralar yüksek-hızda bir endüstri olduğundan, herhangi bir şirketin inovasyon ve ürünlerini geliştirmeye devam etme konusunda eksik kalması, kısa süre içinde rekabetin dışında kalmasına ve yok olmasına yol açar. Bu, Cardano’nun şu anda karşı karşıya kaldığı risklerden biridir.
XRP bir Shitcoin mi?
XRP, finansal kurumların para aktarımı ve değer takası için kullandığı küresel köprü ödemelerinin kripto parasıdır. Aralık 2020’de XRP, güvenlik nedeniyle davalara maruz kalmıştır. Bu olay, varlığın fiyatını düşürmüştür. XRP etrafındaki bir başka tartışma konusu da Ripple ekibinin tuttuğu ve üç ayda bir sattıkları XRP arzıdır. Şu an için XRP bir shitcoin olarak gözükmemektedir. Bunun ana sebebi finansal kuruluşlar tarafından kullanılıyor olmasıyla birlikte banka ve araştırma merkezleriyle ortaklıklarının bulunmasıdır. Ancak kripto para ödeme sektörü ileride daha fazla rekabete maruz kaldıkça, Ripple’ın arkasından esen rüzgar yön değiştirebilecektir.
Sonuç
Shitcoinler genellikle iki kategoriye ayrılır, işe yaramaz kripto tokenlar and Ponzi sistemleri Acemi bir kripto yatırımcısı için değerli kriptolar, ümit vaad eden altcoinler, meme coinler ve işe yaramaz veya Ponzi shitcoinler arasındaki farkları anlayabilmek önemli olacaktır.