Özet
- Band Protokol nedir? – Band Protokolü, merkeziyetsiz uygulamaları ve akıllı sözleşmeleri, zincir dışı veya gerçek dünya verileri ve API’larıyla bağlayan bir merkeziyetsiz çapraz-zincir veri oracle protokolüdür.
- Band Protokolü hakkındaki ilginç ve çok önemli bir detay başlangıçta blok zincirin agnostik bir oracle çözümü olarak piyasaya sürülmemiş olmasıdır.
- Madencilik ödülü olarak her blokta madencilere yeni çıkarılan BAND coinleri verilmektedir.
Band Protokolü, merkeziyetsiz uygulamaları ve akıllı sözleşmeleri, zincir-dışı veya gerçek-dünya verileri ve API’larıyla bağlayan bir merkeziyetsiz çapraz-zincir veri oracle protokolüdür.
Daha eski ve tanınmış oracle rakibi olan ChainLink’in aksine Band Protokolü, Ethereum blok zincirine özel değildir. Bunun yerine Band protokolü, Cosmos’un yazılım geliştirme paketiyle (SDK) Cosmos ağı üzerine kurulmuştur. Kısaca açıklamak gerekirse Cosmos ağı, büyük oranda birlikte işlerliğe odaklanan bir alternatif base-layer çözümüdür.
Birlikte işlerlik, sadece Ethereum-tabanlı akıllı sözleşmeleri veya dapp’leri destekleyen Chainlink’in oracle çözümünün aksine Band protokolünün akıllı sözleşmelerin ve blok zinciri geliştirme çerçevelerinin çoğuyla uyumlu olduğu anlamına gelmektedir.
Band Protokolü’nün temellerine ve nasıl çalıştığına daha derinden bakmadan önce, blok zinciri oracle’larının ne olduğunu ve merkeziyetsiz uygulamaların bunlara neden ihtiyaç duyduğunu açıklamamız gerekir.
Blok Zinciri Oracle’ları Nedir?
Blok zinciri oracle’ları, blok zinciri tabanlı merkeziyetsiz uygulamaların zincir-dışı veya gerçek-dünya bilgilerine erişmesini sağlayan üçüncü-taraf hizmetleridir.
Blok zincirler, ortamlarındaki parametreler üzerinde çalışan merkeziyetsiz ağlardır. Ancak, söz konusu blok zincirlerin gerçek dünyada daha kullanışlı olmaları ve çalışabildikleri alanı genişletmek için harici bilgiye erişmeleri gerekmektedir. Bu bilgiler arasında hisse senedi veya kripto para fiyat bilgisi, sigorta ve faiz oranları, spor ve hava verileri, çeşitli ödeme bilgileri ve bunun gibi şeyler dahil olmak üzere İnternet üzerindeki tüm bilgiler bulunmaktadır.
Bunu yapmak için blok zincirler, merkeziyetsiz uygulamalar ile çeşitli veri kaynakları arasında bir aracı gibi hareket eden üçüncü-taraf oracle hizmetlerine dayanırlar. Blok zincirinde oracle’ın işlevi, dApp’lerden gelen veri taleplerini yerine getirmek, ilgili veri kaynaklarından gelen verileri sorgulamak ve sonuçları dApp/akıllı sözleşmelere geri bildirmektir.
Burada unutulmaması gereken önemli nokta blok zinciri oracle’larının orijinal veri kaynakları olmamalarıdır. Bunun yerine kaynak bulma, doğrulama, onaylama ve gerçek veri kaynaklarından talep edilen bilgiyi dApp’lere geri bildirme görevleri olan aracılardır.
Akıllı sözleşmenin sağlamlığının ve operasyonel verimliliğinin tamamen aldığı ve işlediği verinin kalitesine dayandığı göz önüne alındığında, oracle’ların önemi ve güvenilir bilgiyi bildirme kabiliyetleri inkar edilemez hale gelmektedir. Akıllı sözleşmenin oracle’dan aldığı verinin hatalı veya herhangi bir şekilde tahrip edilmiş olduğunu hayal edin. Bu durumda akıllı sözleşme kesinlikle olması gerektiği gibi işlemeyecek ve potansiyel olarak kullanıcılar yıkım yaratacak finansal zorlukla karşılaşacaktır.
Son birkaç yıl içinde DeFi alanı merkezi oracle kullanımından uzaklaşmış ve harici bilgiye çok daha güvenilir erişim sağlayan çözümleri seçmiştir. Merkezi seçenekler tekil başarısızlık noktalarını temsil ederken; merkeziyetsiz oracle’lar kaynak bulma ve birçok doğrulayıcı kuruluş arasındaki harici veriyi onaylama sorumluluğunu dağıtmak için konsensüs algoritmalarını kullanabilmektedir.
Band Protokolü veya Chainlink gibi merkeziyetsiz oracle hizmetleri, sadece tek bir bilgi kaynağına dayanmayarak sağlanan verinin güvenirliğini arttırmaktadır. Örnek verecek olursak Band’ın oracle çözümü iki ayrı layerda maksimum bolluk için inşa edilmiştir. Öncelikle BandChain olarak bilinen blok zinciri, performansları ve aksiyonları zincir-üzerinde kolayca denetlenebilen küresel olarak dağıtılmış onaylayıcı havuzu tarafından işletilmektedir. İkinci olarak bildirilen ve onaylayıcılar tarafından aktarılan bilginin birden çok veri kaynağından alınarak ilave güvenlik layerı sağlamasıdır.
Band Protokolü Nedir?
Band’in çekirdek geliştirme ekibi CEO Soravis Srinawakoon (Stanford’da Bilgisayar Bilimi Master’ına sahip ve Forbes’un 30 yaşının altındaki 30 En İyi Genç Girişimci listesinde yer almıştır); CTO Sorawit Suriyakran (MIT’de MS’e sahip ve Quora ve Dropbox’ta çalışmış) ve CPO Paul Nattapatsiri’den (önceden Tripadvisor ve Turfmapp’te çalışmış üretken kripto oyun geliştiricisi) oluşmaktadır.
Band Protokolü, Silikon Vadisi’ndeki en aktif VC yatırımcılarından biri olan Sequoia Capital, Spartan Group ve diğer birkaç tanınmış start-up yatırımcısı tarafından desteklenmektedir. Proje aynı zamanda iki ICO ve bir IEO gerçekleştirmiş ve toplamda 11 milyon $ toplamıştır.
Band Protokolü’nün Önemi
Band Protokolü hakkındaki ilginç ve çok önemli bir detay başlangıçta blok zincirin agnostik bir oracle çözümü olarak başlamamış olmasıdır. Bunun yerine protokol esasen Ethereum üzerinde “token tarafından düzenlenen topluluklar yaratmak için açık blok zinciri protokolü” olarak kavramsallaştırılmıştır. Protokolün bu versiyonu 2017’de faaliyete geçmiştir ve kuratörleri topluluk içinde güvenilir veri sağlamaya teşvik etmek için BAND destekli tokena sahip birden çok veri tabanlı topluluktan oluşmaktaydı.
Ancak DeFi’ın yakın zamandaki etkileyici büyümesini gören Band ekibi, kısa sürede protokolün Ethereum tabanlı ve topluluk odaklı versiyonunun başarılı olamayacağını fark etti. Bunun yerine projenin odak noktasını piyasadaki diğer tüm rakiplerinden daha hızlı, ucuz ve geliştirici dostu özellikleriyle donatılmış ve birlikte işler oracle protokolü kullanan bir blok zinciri yaratmaya kaydırdılar.
Band Protokolü’nün yeni revize edilmiş ve geliştirilmiş versiyonu Haziran 2020’de Cosmos Ağı’nın bir parçası olarak faaliyete geçmiştir.
Band Protokolü Nasıl Çalışır?
Band Protokolü’nün çalışması için kritik öneme sahip iki bileşen; veri kaynakları ve oracle komutlarıdır.
Band Protokolü’ndeki veri kaynakları
Bu bağlamda veri kaynakları, API’lar veya arzu edilen sonuçları getiren diğer herhangi bir uyumlu kaynak dahil olmak üzere çeşitli birincil bilgi kaynaklarından ham veriyi toplamak için olan prosedürlerin çerçevesini çizen yerine getirilebilir komutlardır.
Band Protokolü’ndeki Oracle komutları
Bir diğer yandan oracle komutları, iki bilgi parçasını şifreleyen akıllı sözleşmelere benzer Turing-complete yerine getirilebilir komutlardır: bu parçalar, hedef kaynaklara yönelik veri talepleri seti ve ham veri bildirimlerinin nihai sonuçlarda bir araya getirilme şeklidir.
BandChain Nedir?
Genel olarak mevcut blok zincir üzerinde sunulan merkeziyetsiz uygulama harici bilgiye ihtiyaç duyduğunda, doğrudan herhangi bir veri kaynağıyla etkileşime girmez. Bunun yerine ilgili oracle komutundan (Band Protokolü) talep edebilir veya arayabilir. Sonrasında oracle komutu yerine getirilebilir veri kaynağıyla etkileşime girer, veriyi getirir ve bunu BandChain’e kaydeder.
Daha basit açıklamak gerekirse, dApp’ler akıllı sözleşme formunda tam formatı ve ihtiyaç duydukları veri türünü belirttiği bir talep göndererek Band Protokolü’nden veri talep ederler. Sonrasında protokol ilgili stakelerin ağırlıklı ortalamasına dayanarak veri sağlamak için rastgele onaylayıcılar seçer. Bu onaylayıcılar sonrasında talep edilen bilgiyi çeşitli hedef kaynaklardan getirir, orijinal talebe göre belirtilen verileri toplar ve verileri BandChain’de saklayarak, herhangi bir kişinin erişimine hazır hale getirir.
Herhangi bir teksir talep, verinin zaten BandChain’de olduğu anlamına gelmektedir. Örnek olarak Phemex borsasında Bitcoin fiyatı için yerine getirilebilir bir mevcut veri kaynağı olduğunu varsayın. Bu durumda diğer dApp’ler ilgili oracle komutunu arayabilir ve buna anında erişim elde edebilirler.
Bu veri idare ve bildirme metodu, veri kaynaklarının tekrar kullanılmasına olanak vererek süreci daha ucuz ve hızlı hale getirdiğinden, diğer oracle çözümlerinden daha üstündür.
BandChain Nasıl Çalışır?
Band Protokolü’nün temel özelliği, blok zincirinin tarafsız doğasıdır. Yani genel olarak mevcut blok zincirlerin çoğuna veri sunabilmektedir. Önceden de bahsedildiği üzere BandChain, Cosmos SDK kullanılarak Cosmos Ağı üzerine inşa edilmiştir.
Cosmos, Practical Byzantine Fault Tolerance veya PBFT konsensüs algoritmasını kullanan ilk proof-of-stake (POS) konsensüs mekanizması Tendermint Core konsensüs mekanizmasını kullanır. Bu, diğer proof-of-work tabanlı blok zincirlere kıyasla önemli oranda daha ucuz ve hızlı işlem yerine getirme sonucu doğurmaktadır.
BandChain bileşenleri kabaca iki grupta kategorize edilebilir: onaylayıcılar ve yetkilendiriciler.
Band Coin Nedir?
Onaylayıcılar, yeni blokları kazma ve işlemleri yerine getirmekle görevlendirilmişlerdir. Madencilik ödülü olarak her blokta yeni çıkarılmış BAND coinleri alırlar. İlave olarak işlemleri yerine getirme ödülü, her onaylayıcının kendine göre belirleyebileceği ücretler olarak gelmektedir.
Bir diğer yandan onaylayıcı olmak istemeyenler, serbest piyasada BAND coin alarak ve bunları ağ onaylayıcılarına delege veya stake ederek yetkilendirici olabilmektedirler. Bunu yaparak yetkilendiriciler, tokenlarını delege ettikleri onaylayıcılar tarafından yaratılan gelirin bir bölümünü kazanırlar.
BandChain’in teşvik yapısının bir diğer önemli bileşeni slashing olarak bilinen ceza sistemidir. Onaylayıcı veya yetkilendirici olarak BAND coin stake etmek, sadece eğlence ve oyundan ibaret değildir; belli riskleri de vardır. Örnek vermek gerekirse bir arıza veya işlemlerden çifte-kesinti veya hatalı veri bildirimi gibi kötü niyetli aktivitelerde, protokol, token ödüllerini belli bir yüzdede keserek (slashing) kötü niyetli onaylayıcıları otomatik olarak cezalandırır. Bu, onaylayıcılar açısından tam hesap verilebilirliği sağlamak ve oracle ağının güvenliğini yüksek seviyede devam ettirmek için yapılmaktadır.
BAND Coin
BAND coin (ticker: BAND), BandChain’in yerel protokol tokenıdır. 100.000.000 token maks arza sahiptir ve bu yazının yazıldığı esnada dolaşımdaki arzı ~22.570.000’dir.
BAND’in başlangıçtaki token dağılımını aşağıda bulabilirsiniz: https://icodrops.com/band-protocol/
BAND coinleri her BandChain bloğunda mint edilmekte ve onaylayıcılara ve yetkilendiricilere staking yoluyla protokol ekosistemini güvenlik altına almak için ekonomik teşvik olarak dağıtılmaktadır. Tokenlar, ekosistemde stake edilen mevcut toplam token oranına bağlı olarak %7-%20 arasında değişen dinamik yıllık enflasyon oranıyla yaratılmaktadır. Protokol, herhangi bir zamanda stake edilen dolaşımdaki BAND coin arzının %66’sı hedefine ulaşmak üzere enflasyon oranını otomatik olarak düzenler.
Bu enflasyonist model arkasındaki fikir, token sahiplerinin staking yoluyla ağa katılmalarını teşvik etmektir. Bu yapı,stake edenleri kazançlarla ödüllendirmekte ve stake etmeyenlerin sürekli olarak tokenlarının değerini enflasyon yoluyla düşürerek cezalandırmaktadır.
BAND coinleri, güvenlik coini veya para birimi değil, kullanım tokenıdır. BAND coin sahipleri, bunları onaylayıcı veya yetkilendirici olmak için kullanabilmektedirler ve aynı zamanda geliştirme tekliflerinde oy kullanarak protokolün yönetimine katılabilmektedirler.
Nereden BAND coin alacaklarını merak edenler için, token şu anda önde gelen merkezi kripto para borsalarının çoğunda ve Uniswap, Kyber ve SushiSwap gibi bazı merkeziyetsiz seçeneklerde mevcuttur.
BAND coin artık kendi Cosmos tabanlı blok zincirinde çalıştığından ve bir ERC20 token’ı olmadığından, maalesef, gözetimsiz cüzdanlarda tokenı tutma seçenekleri oldukça sınırlıdır. Şu anda BAND coini destekleyen kripto para cüzdanları sadece Trust Wallet, Atomic Wallet ve Coinbase Wallet’tır.
Kapanış düşünceleri
Band Protokolü CEO’su Srinawakoon’un söylediğine göre — blok zincirlerin oracle’ları multi-milyar dolarlık bir sorunu çözmektedir.
Merkeziyetsiz uygulamalar, her türden zincir-dışı veya gerçek-dünya verisi almak için oracle’lara dayanmaktadır ve DeFi dünyasının bunlar olmadan büyümesi mümkün gözükmemektedir. Oracla’lar merkeziyetsizlik devriminin temel bir bileşenidir ve Band Protokolü bu devrimde kendisini kesinlikle ön sıralarda konumlandırmaktadır.
Her ne kadar proje iki yıldan kısa bir süredir piyasada olsa da, hem oracle çözümünün kabulü hem de piyasa değeri açısından devasa bir büyüme yaşamıştır.
Ve DeFi’ın artan hızı göz önüne alındığında, Band’in büyüme potansiyeli en azından öngörülebilir gelecekte sanal olarak sınırsızdır.
Register to get $180 Welcome Bonus!
