2019’da piyasaya sürülen Theta, video yayını ve medya dağıtımını güçlendirmek için tasarlanmış, blok zinciriyle çalışan bir ağdır. Bu yazı kaleme alındığı sırada Theta Token, token başına 12.29 $ ‘dan işlem görmektedir. Token, 1 milyarlık sınırlı arz ve toplam 12.29 milyar $ piyasa değerine sahip.
Theta Ağı Nedir?
Canlı video yayınları halihazırda tüm internet trafiğinin yaklaşık üçte ikisi gibi büyük bir kısmını oluştursa da, hala dünyanın en hızlı büyüyen pazarlarından biridir. Bu hızlı büyüme, özellikle az gelişmiş bölgelerde verimsiz içerik dağıtım ağları (CDN’ler), sürekli yeniden arabelleğe alma ve uzun yükleme süreleri gibi birçok büyüyen sorunu beraberinde getirdi.
Kaynak: Theta Token Web Sitesi
İşte bu noktada Theta devreye giriyor. Theta, hem yayıncılar hem de izleyiciler için daha yüksek kalite, daha akıcı yayınlar, daha düşük video platformu maliyetleri ve gelişmiş etkileşim ve ödüller sağlayan merkeziyetsiz bir eşler arası (P2P) video servisi ağı görevi görür.
Theta, video yayınlarını yerel izleyicilere aktarmak için kullanıcıların boşta kalan bant genişliğini kullanarak işler. Bu kullanıcılar, Ethereum Gas gibi işleyen Theta Fuel (TFUEL) ile ödüllendirilir. Kazanılan TFUEL coin, izlediğiniz yayıncıya bağışı yapmak, premium içeriğe ulaşmak veya sanal öğeler satın almak için kullanılabilir.
Theta ağı, gelir yayınlarının kullanımını sağlayarak yayıncılar için akış kalitesini iyileştirir ve video platformları için altyapı maliyetlerini azaltır. Ödül mekanizması, kullanıcıları içerik izlemeye ve tokenlarını ağ ekosistemi içinde harcamaya daha da teşvik eder.
Birçok hisse ispatı (POS) blok zincirinde olduğu gibi, Theta Tokenları da yönetişim tokenı işlevi görür: Token sahiplerinin ana protokol, yol haritası ve token yönetimindeki diğer değişikliklerle ilgili kararlara etki etmesine olanak sağlar. Bu açıdan bakıldığında, halka açık bir şirketin hisse senediyle benzerlik gösterirler.
Theta Ne İşe Yarar: Merkeziyetsiz Olarak Video Yayınlama
Başlangıçta canlı yayın uygulamaları için geliştirilmiş olsa da, Theta’nın çok yönlü açık kaynak ağı ve protokolü, çeşitli içerik yayınlama senaryoları için daha fazla benimsenmesine yol açmıştır. Bu senaryolar arasında e-spor (Theta TV), VR, eğlence yayını (World Poker Tour), video ve müzik platformları (Pandora TV), uzaktan eğitim, kurumsal konferans ve eşler arası aktarım (P2P) yer alıyor.
Ağ ayrıca kullanıcılara özel içerik ve sanal öğeler sağlamak için video platformlarının ve içerik sağlayıcılarının akıllı sözleşmelerle merkeziyetsiz uygulamaları (DApp’ler) dağıtmasına olanak tanır. Geliştiriciler, NFT’lere benzeyen bu sanal öğeleri, herhangi bir üçüncü tarafla entegrasyona gerek kalmadan nadir veya benzersiz kripto koleksiyonları oluşturmak için kullanabilir.
Theta’nın akıllı sözleşmeleri sayesinde video platformları, müşterileri küçük parçalar halinde ve yalnızca gerçekten tükettikleri içerik için ücretlendiren daha akıcı, kullandıkça öde modelleri tasarlayabilir. Akıllı sözleşmeler, çeşitli izleyici etkileşim araçlarının kullanımına olanak sağlayarak ve şeffaf ve adil bir telif dağıtım yöntemi sağlayarak içerik oluşturuculara da fayda sağlar.
Theta’nın Arkasında Kim Var?
Theta, ilk olarak Mitch Liu ve Jieyi Long tarafından 2015 yılında ortaklaşa kurdukları Sliver.tv (şimdi Theta.tv) video akış platformu için 2017 yılında oluşturuldu. Liu, oyun ve video içeriğinde uzun bir geçmişe sahip olup, MIT ve Stanford mezunudur. Eğitimini Pekin Üniversitesi ve Northwestern Üniversitesi’nde tamamlayan Long ise otomasyon, VR ve dağıtılmış sistemler konusunda deneyime sahiptir.
Kurucu ortaklara daha sonra sanal para sistemleri ve canlı yayın uygulamalarında geçmişi olan CPO Ryan Nichols katıldı. Nicholas daha önce, mikro işlemler ve sanal ödeme modellerinde lider bir yenilikçi olan Tencent’in WeChat uygulamasının direktörü olarak görev yapmıştı.
O zamandan beri Theta daha büyük bir ekibe dönüştü ve YouTube Kurucu Ortağı Steve Chen ve Twitch Kurucu Ortağı Justin Kan gibi teknoloji, oyun ve kripto endüstrilerinin kıdemli isimleri tarafından tavsiyeler aldı. Theta ayrıca önemli Silikon Vadisi risk sermayederlerinden ve Samsung Next, Sony Innovation Fund ve Grayscale Investments gibi kurumsal yatırımcılardan girişim finansmanı sağladı. Kurumsal doğrulayıcı düğüm ortakları arasında Google, Sony, Samsung ve Binance gibi teknoloji devleri yer alıyor.
Theta Fiyat Geçmişi
Kripto para boğa piyasası ve umut verici bir duyuru döngüsü ile desteklenen tokenın fiyatı bu yazının yazıldığı son 3 ayda fırladı ve 1 Ocak’taki fiyatı 1.60 dolardan 31 Mart’a kadar 12.29 dolara yükseldi.
İçerik dağıtımındaki konumu göz önüne alındığında, NFT’lere artan ilgi Theta’nın fiyatını her iki yönde de önemli ölçüde etkiledi. Theta, NFT alanında baskın bir oyuncudur ve en büyük rakibi Chilliz’den (CHZ) piyasa değeri anlamında %410 daha yüksektir.
Theta’nın yükselişinde çeşitli düşüşler de yaşanmadı değil. 25 Mart’ta, Theta Mainnet 3.0 lansmanının Haziran ayına ertelenmesinden sonra tokenın fiyatı yaklaşık %25 düştü. Ekibin NFT pazarına “bazı yapı bloklarını dahil etmek” için daha fazla zamana ihtiyacı olduğu bildirildi.
Theta’nın fiyatı kısa bir süre sonra toparlansa da, bu büyük düşüş, fiyat performansının NFT saklama ve işlemlerini kolaylaştırma yeteneğine bağlı olduğunu güçlü bir şekilde gösteriyor. Token sahipleri, Mainnet’in daha fazla gecikme yaşaması durumunda benzer düşüşler görebilirler.
Daha kademeli bir değer sağlayıcıysa, büyümesi öngörülen küresel video yayın pazarı olmuştur. Theta, video dağıtım alanında daha yaygın olarak benimsenen coinlerden biri olmaya devam ediyor ve başarılı ortaklıklar yapmaya devam ettikleri sürece endüstri trendlerinden faydalanabilirler.
Kaynak: TradingView
Birçok batı borsasında listelenmediği göz önüne alındığında, Theta’nın piyasa değerine göre 12. en büyük coin olması birçok kişiyi şaşırttı. USD Coin (USDC), Dogecoin (DOGE) ve Bitcoin Cash’i (BCH) bile geçti.
Blok zinciri gazetecisi Colin Wu (@Wublockchain), tokenın özellikle Güney Kore’de popüler olduğunu ve ülkenin önde gelen borsası Bithumb’da THETA/KRW işlemlerinin 4. sırada yer aldığını belirtti.
Diğer bir araştırmaya göre Theta’nın toplam arzının yaklaşık %61’i sadece 10 cüzdanda tutuluyor. Theta’nın arzının sınırlı olduğu göz önüne alındığında, büyük oyuncular bu tarihi fiyat zirveleri sırasında tokenlarını nakite çevirmeye karar verirlerse token manipülasyona ve fiyat istikrarsızlığına karşı savunmasız kalabilir.
Theta’yı Gelecekte Neler Bekliyor?
Theta, merkeziyetsiz video akışı ve dağıtımı için uçtan uca platformlardan biri olarak benzersiz konumunu bugüne kadar korudu. Ağ, köklü medya şirketleri ve Google ve SpaceEx gibi büyük isimlerle istikrarlı ortaklıklar kurdu.
Dikkate değer bir diğer isim, Theta TV platformu aracılığıyla bilimsel içerik yayınları sağlayan NASA’dır. Ve 11 Şubat’ta Lionsgate, MGM’in izinden giderek ağa içerik koyan en son Hollywood stüdyosu oldu.
Theta ayrıca Japonya, Tayvan, Endonezya ve Tayland’da 167 milyondan fazla aylık aktif kullanıcıya sahip bir Japon mesajlaşma uygulaması olan LINE ile ortaklık kurdu. Ortaklık, Asya pazarını hedefleyen bir video hizmeti ve daha yakın zamanda Theta TV’nin Line DApp’e entegrasyonu dahil olmak üzere çeşitli çözümler getirdi.
Theta, yayın, video ve veri dağıtımını kolaylaştırmak için Theta Edgecast DApp ve çeşitli mikro ödeme çözümleri aracılığıyla teknolojiler geliştirmeye devam etti. Bu yıl ağ, NFT ve merkeziyetsiz borsa (DEX) desteğini genişletmeyi, ilaveten bir DApp ekosistemi geliştirmeyi ve akıllı sözleşme geliştirme platformunu iyileştirmeyi planlıyor.
Theta sahipleri için birincil risk, tokenın temel teşvik modelinde yatmaktadır. Düğümlerin TFUEL coin oluşturmak için Theta token stake etmesi gerekir ve TFUEL coin yalnızca videolar yayınlandığında dağıtılır. Ekosistemin her bir parçası operasyon devamlılığı için esastır, yani bir alandaki arıza diğerlerini de etkileyebilir.
Kaynak: Theta Token Web Sitesi
Theta ortaklıklar açısından başarılı olsa da platformları aynı başarıyı yakalayabilmiş değil. Theta TV, ağ teknolojisinin dışında çok az yenilik sunuyor ve Theta meraklılarının haricinde pek kullanan bulunmamakta. Başka bir deyişle, Theta TV, ciddi bir rakipten ziyade ağın kendisi için bir kavram ispatı olarak çalışıyor. Twitch, YouTube Live ve Theta TV’nin kripto muadili DLive’ın çok daha sağlam ve aktif yayın toplulukları var.
Theta TV’de en çok izlenen yayının NASA yayını olduğunu ve 50’den fazla izleyici sınırını aşan sadece birkaç yayın olduğunu belirtmek gerekir. TFUEL coinin ağ ekosistemi için önemi göz önüne alındığında, platformun önemli izleyicileri veya popüler kişilikleri çekememesi endişe kaynağı olabilir.
Kaynak: 2 Nisan 2021‘de Theta TV
Sonuç
Theta nispeten yeni bir oyuncu olmasına rağmen, net kullanım senaryoları ve etkileyici bir ortak ve uygulama listesi ile ilgi çekici bir oluşumdur. Bu durum, özellikle Theta’yı “internetin merkezsizleştirilmesi” sözüne rağmen dijital medya barındırma konusunda pek başarılı olamayan Tron (TRX) gibi kripto paralarla karşılaştırınca belirginleşir.
Şu anda Theta, piyasa değeri açısından NFT uygulamaları alanındaki rakiplerinin çok önünde. Theta ekibi Mainnet 3.0’ı daha fazla gecikme olmadan çalıştırabildiği sürece token, NFT’lere olan büyük ilgiden faydalanmak için iyi bir konumda görünüyor.
Bununla birlikte, YouTube ve Twitch’le ilişkili figürlerin desteğine rağmen Theta TV’nin yakın zamanda Netflix gibi medya devlerine meydan okuması pek mümkün gözükmüyor. Theta’nın kendi platformlarının performansı orta düzeydeyde ve ağ, daha fazla büyüme sağlamak için stratejik ortaklıklara ve gelecekteki uygulamalara (VR ve NFT dağıtımı gibi) bel bağlamış gibi görünüyor.
Theta üzerinde çoğunluk kontrolüne sahip büyük oyuncuları izlemenin yanı sıra, potansiyel yatırımcılar tokenın büyük Batı borsalarında mevcut olmamasının işlem hacmini nasıl etkileyebileceğini düşünmelidir. Diğer bir konu ise tokenın NFT ve medya pazarlarıyla olan yakın bağları. Theta’nın başarısının devamı, bu piyasaların istikrarına ve ağın NFT çözümlerine yönelik talepleri karşılama yeteneğine bağlı olacaktır.