Giao dịch hợp đồng tương lai vĩnh cửu (perpetual futures) tiền điện tử mang đến cơ hội kiếm lợi nhuận từ biến động giá crypto mà không cần sở hữu tài sản, sử dụng đòn bẩy để khuếch đại lợi nhuận. Tuy nhiên, thị trường nhiều tiềm năng này cũng đầy rẫy rủi ro, ngay cả những trader dày dạn cũng dễ mắc phải các sai lầm tốn kém. Blog của Phemex sẽ phân tích 8 sai lầm phổ biến nhất khi giao dịch futures vĩnh cửu, đồng thời đưa ra những góc nhìn thực tiễn giúp bạn tránh khỏi chúng. Hiểu và xử lý tốt các rủi ro này sẽ giúp bạn giao dịch thông minh hơn trên Phemex, bảo vệ vốn và gia tăng thành công dài hạn.
Hợp đồng Tương lai Vĩnh cửu Là Gì?
Hợp đồng tương lai vĩnh cửu là sản phẩm phái sinh cho phép trader đầu cơ biến động giá crypto như Bitcoin hoặc Ethereum mà không có ngày đáo hạn. Khác với hợp đồng tương lai truyền thống, chúng sử dụng funding rate—khoản phí định kỳ giữa vị thế Long và Short—nhằm giữ giá hợp đồng sát với giá thị trường giao ngay. Tính linh hoạt này cho phép trader giữ lệnh không thời hạn, vào lệnh Long/Short và sử dụng đòn bẩy lên tới 100x (hoặc cao hơn). Tuy nhiên, chu kỳ giao dịch 24/7 cùng biến động mạnh khiến sản phẩm này tiềm ẩn rủi ro, đòi hỏi chiến lược rõ ràng và tính kỷ luật cao.
Top 8 Sai lầm Khi Giao dịch Futures Vĩnh cửu & Cách Tránh
1. Lạm dụng Đòn bẩy (Overleveraging)
-
Sai lầm: Sử dụng đòn bẩy quá lớn, như 50x hoặc 100x, để kiểm soát vị thế lớn với số vốn nhỏ là cái bẫy phổ biến. Dù có thể khuếch đại lợi nhuận, chỉ cần giá biến động trái chiều 1-2% cũng đủ kích hoạt thanh lý và cuốn trôi toàn bộ margin. Nhiều trader mới mắc sai lầm vì đánh giá quá cao khả năng dự đoán thị trường, dẫn đến thua lỗ chóng vánh.
-
Cách khắc phục: Khởi đầu với đòn bẩy thấp, khoảng 2x đến 5x để kiểm soát rủi ro. Sử dụng công cụ tính toán vị thế để xác định giá thanh lý trước khi vào lệnh. Luôn để dư margin (ví dụ: 20-30% trên mức ký quỹ duy trì) để dự phòng biến động. Chỉ nâng đòn bẩy khi đã có kết quả ổn định và hiểu sâu về động lực thị trường.
-
Mẹo: Hãy luyện tập với tài khoản demo (Mock trading) trên Phemex để kiểm nghiệm các chiến lược đòn bẩy mà không rủi ro vốn thật.
Thử giao dịch Demo trên Phemex
2. Giao dịch Không Có Chiến lược Rõ ràng
-
Sai lầm: Vào lệnh theo trào lưu mạng xã hội, tin đồn hoặc cảm tính mà không có kế hoạch rõ ràng dẫn tới thua lỗ. Cách làm này cho ra kết quả thiếu nhất quán, bỏ lỡ cơ hội và lỗ do chạy theo trend mà không biết điểm vào/ra.
-
Cách khắc phục: Xây dựng chiến lược giao dịch phù hợp với mục tiêu (ví dụ: Day trading, Swing trading) và mức chịu rủi ro của bản thân. Sử dụng phân tích kỹ thuật (ví dụ: đường trung bình động, RSI) kết hợp phân tích cơ bản (Tin tức dự án, cập nhật thị trường...) để chọn kèo tiềm năng cao. Hãy kiểm chứng chiến lược với dữ liệu quá khứ (Backtest) để đảm bảo hiệu quả. Luôn bám sát kế hoạch, tránh hành động cảm tính khi thị trường hưng phấn hoặc sợ hãi.
-
Mẹo: Hãy ghi lại quy tắc giao dịch và luôn xem lại trước mỗi lệnh để duy trì kỷ luật.
3. Bỏ Qua Công cụ Quản lý Rủi Ro
-
Sai lầm: Không sử dụng lệnh cắt lỗ (stop-loss) hoặc phân bổ vốn tối ưu khiến trader dễ bị thiệt hại lớn, đặc biệt ở thị trường dùng đòn bẩy. Khi không dùng các công cụ này, cú sập giá bất ngờ đủ "cắt" sạch tài khoản, nhất là với biến động mạnh của crypto.
-
Cách khắc phục: Chỉ nên rủi ro 1-2% tổng vốn cho mỗi lệnh để bảo toàn tài khoản. Đặt lệnh stop-loss cao hơn mức margin duy trì để thoát lệnh thua sớm. Đa dạng hóa danh mục sang nhiều tài sản khác nhau để giảm rủi ro tập trung, tính toán size lệnh dựa trên số dư tài khoản và mức chịu rủi ro cá nhân. Thường xuyên xem lại tỷ lệ lời/lỗ (ít nhất 2:1) để đảm bảo lợi nhuận tiềm năng lớn hơn rủi ro gánh chịu.
-
Mẹo: Dùng ghi chú giao dịch (Trading journal) để theo dõi hiệu quả quản trị rủi ro và cải thiện chiến lược.
4. Để Cảm Xúc Chi Phối Quyết Định
-
Sai lầm: Giao dịch theo cảm xúc—ôm lệnh lỗ trong hi vọng đảo chiều hoặc đu theo FOMO (sợ bỏ lỡ)—dễ biến lỗ nhỏ thành mất trắng. Funding fee khi trade futures vĩnh cửu sẽ càng bào mòn margin, khiến tổn thất nặng hơn.
-
Cách khắc phục: Đặt trước điểm vào, chốt lời và cắt lỗ để tách cảm xúc ra khỏi giao dịch. Nên nghỉ ngơi khi thị trường biến động quá mạnh (do tin lớn) để giữ tỉnh táo. Ưu tiên phân tích định lượng dựa trên mô hình giá hoặc khối lượng, xem lỗ là cơ hội học hỏi, hoàn thiện chiến lược. Thiền định hoặc luyện tập chánh niệm cũng hỗ trợ giảm stress hiệu quả.
-
Mẹo: Đặt lệnh stop-loss và take-profit tự động để tạo tính kỷ luật bắt buộc.
5. Bỏ Qua Funding Rate
-
Sai lầm: Không để ý funding rate (phí duy trì vị thế Long/Short) lâu dần sẽ "ngốn" hết lợi nhuận, nhất là khi funding rate dương cao (ví dụ: 0,1% mỗi 8 tiếng) sẽ tăng chi phí lệnh Long, đặc biệt khi giữ lệnh lâu hoặc thị trường uptrend kéo dài.
-
Cách khắc phục: Theo dõi funding rate trên sàn giao dịch (như lịch sử funding rate trên Phemex) và đưa vào tính toán lời/lỗ thực tế. Ưu tiên scalp hoặc giữ lệnh ngắn hạn khi funding fee cao để giảm chi phí. Nếu funding rate nghiêng mạnh về một phía, hãy cân nhắc vào lệnh ngược lại (ví dụ: Short khi funding rate dương cao).
-
Mẹo: Luôn kiểm tra xu hướng funding rate trước khi giữ lệnh qua đêm.
6. Không Nghiên cứu Kỹ (Thiếu DYOR)
-
Sai lầm: Vào lệnh dựa trên tin đồn, group X, forum mà không tự kiểm chứng thông tin cơ bản hoặc bối cảnh thị trường dễ bị dính scam hoặc pick phải dự án kém chất lượng. Độ thiếu kiểm soát và minh bạch thị trường crypto càng làm tăng rủi ro.
-
Cách khắc phục: Chủ động kiểm chứng (DYOR - Do Your Own Research): đọc whitepaper, kiểm tra uy tín đội ngũ, độ mạnh cộng đồng, chỉ số on-chain (volume giao dịch, lượng ví hoạt động...). Kết hợp cả phân tích kỹ thuật (các vùng hỗ trợ/kháng cự), cập nhật tin tức trên các nguồn uy tín như CoinDesk hoặc CoinGecko để tránh tin giả.
-
Mẹo: Tạo checklist kiểm tra dự án để tối ưu quy trình nghiên cứu tài sản.
7. Xem Nhẹ Biến động Thị trường
-
Sai lầm: Thị trường crypto biến động cực mạnh, tin tức pháp lý hoặc cá mập xả hàng có thể khiến giá dao động 10-20% trong vài giờ. Nếu không chuẩn bị, các vị thế đòn bẩy cao dễ bị thanh lý bất ngờ.
-
Cách khắc phục: Giảm đòn bẩy trong dịp biến động mạnh như công bố chính sách kinh tế lớn hoặc sự kiện crypto. Đặt stop-loss rộng hơn để tránh dính thanh lý sớm nhưng vẫn bảo vệ vốn. Luôn cập nhật tin tức pháp lý, vĩ mô trên X hay Phemex News. Đa dạng hóa vị thế sang tài sản không tương quan để giảm rủi ro từng coin riêng lẻ.
-
Mẹo: Dùng chỉ báo Bollinger Bands để đánh giá độ biến động thị trường trước khi giao dịch.
8. Giao dịch Quá Mức hoặc Đu Giá (Overtrading/Chasing Markets)
-
Sai lầm: Giao dịch quá nhiều lệnh hoặc liên tục đu giá khi thấy biến động nhỏ khiến vốn hao mòn vì phí giao dịch và funding rate. Hành động này xuất phát từ lòng tham hoặc cố gắng "gỡ lỗ" và sẽ phá vỡ mọi chiến lược dài hạn.
-
Cách khắc phục: Chỉ giao dịch theo tín hiệu xác suất cao, đúng với chiến lược bạn đặt ra. Giới hạn số lệnh mỗi ngày/tuần (ví dụ: 2-3 lệnh/ngày) để duy trì kỷ luật. Đếm đủ mọi chi phí, bao gồm cả phí maker/taker và funding rate trước khi vào lệnh để đảm bảo còn lời ròng. Ưu tiên chất lượng thay vì số lượng giao dịch, tránh bị lún vào quá nhiều lệnh.
-
Mẹo: Xem lại lịch sử giao dịch mỗi tuần để nhận diện thói quen overtrading.
Vì Sao Phải Tránh Những Sai lầm Này?
Giao dịch futures vĩnh cửu là công cụ mạnh để tận dụng biến động giá crypto, nhưng sự phức tạp đòi hỏi bạn phải cẩn trọng. Mỗi sai lầm—dùng đòn bẩy cao, giao dịch cảm tính hay lơ là biến động—đều có thể cộng hưởng khiến tài khoản “bốc hơi”, nhất là khi có đòn bẩy. Hình thành thói quen kỷ luật, tận dụng công cụ quản lý rủi ro và luôn cập nhật tin tức thị trường sẽ giúp bạn giảm thiểu các sơ suất này, xây dựng được phong cách giao dịch bền vững lâu dài.
Kết luận: Giao dịch Thông minh Hướng tới Thành công Dài hạn
Để làm chủ futures vĩnh cửu crypto, bạn cần tránh 8 sai lầm này thông qua tự học, rèn kỷ luật và lên kế hoạch chiến lược tốt. Đòn bẩy thấp, quản trị rủi ro chặt chẽ và nghiên cứu kỹ lưỡng là nền tảng thành công. Phemex cung cấp các công cụ mạnh như dữ liệu funding rate thời gian thực, tùy biến đặt stop-loss giúp bạn triển khai chiến lược hiệu quả. Hãy luôn kiên nhẫn, ưu tiên sự ổn định lâu dài thay vì lợi ngắn, từ đó nâng cấp kỹ năng để bền vững vượt qua thị trường đầy biến động này.