Pi Network ve Bee Network: Hangisi Daha İyi bir Madencilik Projesi?

Pi Network (PI) Nedir?

14 Mart 2019’da piyasaya sürülen Pi Network, kendisini herkesin telefonunda madencilik yapabileceği ilk ve tek dijital para birimi olarak tanımlıyor. Pi Network, Bitcoin gibi karmaşık hesaplamalı matematik problemlerini çözmek için muazzam miktarda elektrik kullanmak yerine, üyelerin birbirlerinin güvenilirliğine kefil olduğu güvenlik çevreleri aracılığıyla ağın güvenliğini sağlar. Güvenlik çemberleri, Pi Network kullanıcıları tarafından oluşturulur ve üç ila beş güvenilir üyeden oluşur. Güvenilir üyeleri kötü aktörlerden ayıran ve hileli işlemleri önleyen küresel bir güven grafiği oluşturarak ağın kripto parasını güvence altına alırlar. Ayrıca Pi Network, kullanıcılarını ağın simgesi(tokenı) olan PI ile ödüllendirir.

The Pi Network. (Kaynak: itsblockchain)

Pi Network, Yıldız Konsensüs Protokolü Stellar Consensus Protocol (SCP) ve SCP’nin Federal Bizans (Byzantine) Anlaşması’na (Agreement)(FBA) dayalı bir konsensüs algoritması benimseyerek enerji yoğun olmayan madenciliği başarır. Pi Network, SCP algoritmasını çalıştıran ve güven grafiği bilgilerini işleyen düğüm yazılımına dayanır. SCP ve FBA’nın entegrasyonu, Bizans Hata Toleransı Byzantie Fault Tolerance(BFT) algoritmasının karşılaştığı merkezileştirme sorununu çözer. Merkezi araçlarla belirlenen bir yetersayı yerine, düğümler kime güveneceklerine ve kimi karar verme gruplarına dahil edeceklerine karar verirler, böylece birden fazla “nisap dilimi” yaratır ve merkezi olmayan bir çekirdek oluşturur. Doğrulayıcılar, yalnızca çekirdekteki düğümlerin belirli bir oranı belirtilen işlemleri kabul etmeye karar verdikten sonra gelen işlemleri kabul edebilir.

Pi Network’de neler yapabilirsiniz?

Kullanıcılar Pi Ağına katıldıktan sonra, ağa katkıda bulunmak için farklı roller oynayabilirler. Pi kullanıcıları için mevcut dört rol şunlardır:

• Öncüler, uygulamada oturum açan, benimseyen ve varlıklarını doğrulayan normal Pi kullanıcılarıdır.
• Katkıcılar, güvendikleri öncülerin bir listesini sağlayan Pi kullanıcılarıdır. Bu rol, üç madencilik seansını bitirdikten sonra öncülere açık hale gelir. Katkıcı olabilmek için, kullanıcıların güvenlik çevrelerine üç ila beş kullanıcı daha dahil etmesi gerekir.
• Elçiler, Pi Ağına yeni kullanıcılar getiren Pi kullanıcılarıdır. Başarılı bir şekilde davet ettikleri her kişi için temel madencilik oranlarında %25’e kadar bonus kazanabilirler.
• Nodelar, Pi mobil uygulamasını kullanan ve Pi düğüm yazılımını bilgisayarlarında çalıştıran öncü veya katkıcı olan kullanıcılardır.

Bee Network(Bee) Nedir?

Aralık 2020’de piyasaya sürülen Bee Network, Pi Ağı’nın oyuna odaklanmış bir klonudur. Sonuç olarak, Pi ağına çok benzer. En dikkate değer benzerlikler arasında madencilik prosedürü, yarılanma programı ve kullanıcıların ağda oynayabileceği roller yer alıyor. Ayrıca Bee Network, kullanıcılarını ağın simgesi (tokenı)olan BEE ile ödüllendirir.

Tanıtım belgesi yalnızca tanıtım, proje vizyonu ve temel proje ayrıntılarından oluştuğundan, projenin teknik ayrıntıları hakkında fazla bilgi bulunmamaktadır. Bee Network aynı zamanda konsensusu nasıl koruduğundan bahsetmemiştir. Ancak, muhtemelen Pi Network tarafından kullanılana benzer bir algoritmadan faydalanmaktadır. Bu, “Bee Ağının tanıtım belgesinin, gerçek insanlardan oluşan bir ağ olarak özel olarak tasarlanmıştır ibaresinden ve güvenlik çemberi teriminden bahsetmesinden çıkarılmaktadır.

The Bee Network. (Kaynak: Adavid)

Bee Network’ünde neler yapabilirsiniz?

Benzer şekilde, kullanıcılar Bee Network’ünde farklı roller oynayabilir. Kullanıcıların oynayabileceği yalnızca üç rol vardır:

• Öncüler, Pi ağındaki öncülerle aynıdır. Bee uygulamasında oturum açarlar ve token işletirler.
• Elçiler, Pi Ağındaki elçilerle aynıdır. Yeni kullanıcıları Bee ağına ve ekiplerine davet ederler. Bee Ağı, elçilerin gelecek uygulama içi işlevlerde ekip üyeleriyle birlikte görevleri tamamlayabileceklerini iddia ediyor.
• Doğrulayıcılar, Pi Ağındaki katkıcılara benzerler. Doğrulayıcılar, üyelerin kimliğini doğrular ve üyelerin güvenilir olduğunu ve sahtekarlık yapmadığını onaylarlar. Bee Ağı ekibi gelecekte bu rolü başlatacak ve Bee Ağının tüm işlevlerini kullanmadan önce herkesin Müşterini Tanı (KYC) ‘’Know Your Customer’’ doğrulamasını tamamlamasını isteyecek.

The Bee Network app ve the Pi Network app. (Kaynak: Contrapor)

Pi Network ve Bee Network Hangi Sorunu Çözüyor?

Pi Network ve Bee Network , Bitcoin‘in (BTC) karşılaştığı önemli sorunlardan biri olan erişilebilirlik kolaylığını çözmeyi amaçlayan projelerdir. Bitcoin’in popülaritesi arttıkça, tek bir coin fiyatı Temmuz 2010’da coin başına 0.10 doların altındayken Eylül 2021’de coin başına yaklaşık 45.000 dolara fırladı. Şimdi erken başlayanlar ağın çoğunluğunu kontrol ediyor. Bir rapor, ağ varlıklarının %2’sinin (madenciler ve borsalar hariç) tüm Bitcoin’in %71,5’ine sahip olduğunu ve kurumsal yatırımcıların veya balinaların daha fazla Bitcoin biriktirdiğini tahmin ediyor.

Ayrıca, birçok ortak kuruluş ve şirket kendi Bitcoin madencilik çiftliklerini kurmaya ve işletmeye başladı. Ancak, gereken ciddi miktarda sermaye nedeniyle, ortalama ağ katılımcısının rekabet etmesi ve blok ödülleri alması zorlaştı. Böylece, Pi Ağı ve Bee Ağı, kripto para birimini dünya çapındaki insanlar için daha kolay erişilebilir ve elde edilebilir hale getirmeye çalışır. Bu amaçla, herkesin mobil cihazlarından kripto para madenciliği yapmasına izin verecek bir yol geliştirdiler.

Benzerlikler nelerdir?

Bee Ağı, Pi Ağı’nın bir kopyası olduğundan, ikisinin birçok benzerliği var. Yukarıda bahsedilen benzer konsensüs algoritması dışında diğer dikkat çekici benzerlikler şunlardır:

• Token değeri: Pi Ağı ve Bee Ağı’nın mobil uygulamalarında kazanılan hem Pi hem de Bee tokenları, herhangi bir kripto para borsasında (merkezi olmayan veya merkezileştirilmiş) listelenmediğinden hiçbir değeri yoktur. İki ağ gelecekte tokenlerini listelemeyi planlıyor.
• Uygulama işlevselliği: Pi Ağı uygulaması ve Bee Ağı uygulaması, kullanıcıların Pi tokenlerini çıkarmasına ve çıkarılan Pi tokenlerini tutmak için bir cüzdan görevi görmesine olanak tanır. İki uygulamada ayrıca kullanıcıların iletişim kurabileceği bir sohbet bölümü ve davet ettikleri kişileri yönetmek için bir ekip yönetimi bölümü bulunur. Pi Ağı uygulaması ve Bee Ağı ayrıca merkezi olmayan uygulamaları (DApp) decentralizedApp platformlarına dahil etmeyi planlıyor.
• Yönlendirme şeması: Pi Ağına veya Bee Ağına katılmak isteyen kişilerin, genellikle Android Play Store veya iOS App Store’un inceleme bölümünden temin edilebilecek bir yönlendirme koduna ihtiyacı olacaktır. İki ağ, piramit şemalarında ve çok seviyeli pazarlamada ortak bir model uygular. Böyle bir modelde Pi ve Bee kullanıcıları, davet ettikleri kişiler ağlara katılıp madenciliğe başladıklarında madencilik oranlarına bonus kazanırlar.
• Madencilik ekipmanı ve prosedürü: Pi ve Bee kullanıcıları, jetonları çıkarmak için yalnızca akıllı telefonlarına ve minimum pil gücü tüketen düşük maliyetli bir işlemciye ihtiyaç duyar. İlk olarak, Android Play Store veya iOS App Store’dan Pi veya Bee uygulamasını yüklemeleri, kimlik doğrulamasını tamamlamaları ve yönlendirme koduyla bir hesaba kaydolmaları gerekir. Ardından, kullanıcıların yalnızca günlük olarak (24 saatte bir) oturum açması ve jetonları almak için bir düğmeyi tıklaması gerekir.
• Halving programı: Pi Ağı ve Bee Ağı aynı halving programına sahiptir. Her iki ağ da saatte 1,6 tokenlik bir başlangıç ​​madencilik oranına sahiptir. Kullanıcı sayısı 100.000’e ulaştığında, madencilik oranı yarıya iner ve saatte 0,8 token olur. Kullanıcı sayısı 1 milyona ulaştığında, madencilik oranı tekrar saatte 0,4 tokene düşüyor. Kullanıcı sayısı 10 milyon, 100 milyon ve 1 milyara ulaştığında madencilik oranının yarıya indirilmesi devam ediyor. 1 milyar kullanıcıda nihai madencilik oranı saatte 0,05 token olacaktır.
• Madencilik oranı: Pi Ağı, 21 Temmuz 2021’de 20 milyon kullanıcıyı aştı. Bu sayı, ağa katılan kişilerden ziyade, dünya çapındaki aktif ve ilgili topluluk üyeleridir. Bununla birlikte, Pi Ağı henüz dördüncü yarılanmasını açıklamadı, bu nedenle madencilik oranının saatte 0,2 jeton olması bekleniyor. Benzer şekilde, Bee Ağı, toplam Bee kullanıcılarının 10 milyon kullanıcıyı geçtiğini ve madencilik oranının şu anda saatte 0.2 jeton olduğunu bildirdi. Gel gör ki, Pi Ağı, Bee Ağından daha fazla kullanıcıya sahip olduğu için saatte 0.1 jeton madencilik oranına daha çabuk ilerleyebilir.

Farlılıklar nelerdir?

İki proje arasında ekibin kimliği, proje yol haritası ve uygulama gizliliği gibi birkaç belirgin fark vardır. Bu farklılıkların detayları aşağıdaki gibidir:

• Geliştirme ekibi: Pi Ağı’nın bilinen bir ekibi var. Nicolas Kokkalis, Chengdiao Fan ve Vince McPhilip, Pi Ağı’nın kurucu ortaklarıdır. Ayrıca, Kokkalis ve Fan’ın doktora derecesine sahip olduğu ve McPhilip’in İşletme alanında Yüksek Lisans derecesine sahip olduğu Stanford mezunlarıdır. Ancak, McPhilip Pi Ağından ayrıldı ve başka girişimlere geçti. Buna karşılık, Bee Ağı’nın arkasındaki ekip anonimdir ve bu pek güven verici değildir.
• Proje yol haritası ve gelecekteki geliştirme planları: Pi Ağı, test ağı ve ana ağ başlatma gibi geliştirme aşamalarını listeleyen bir dağıtım planına sahiptir. Bununla birlikte, aşamaların yayınlanması herhangi bir somut sayıya değil, topluluğun yazılımın hazır olduğunu hissedip hissetmediğine dayanmaktadır. Öte yandan, Bee Ağı’nın yol haritası, geliştirme aşamalarından geçmeden önce ağın ulaşması gereken kilometre taşlarını listeler. Örneğin, kullanıcı sayısı 1 milyon ila 10 milyon arasında olduğunda ağ, KYC doğrulamasını başlatacak ve düğüm ve DApp ekosistemlerini tanıtacaktır.
• Uygulama gizliliği: iOS’ta, Bee Ağı uygulaması yalnızca iletişim bilgilerini toplarken, Pi Ağı, e-posta adresleri gibi iletişim ve kimlik bilgileriyle daha fazlasını toplar. Android’de, Pi Ağı’nın uygulaması benzer iletişim bilgilerini toplar ve kullanıcılar izin verirse sistem ayarlarını değiştirebileceği potansiyel olarak tehlikeli izinler içerir. Öte yandan, Bee Ağı’nın Android uygulaması çok daha elverişsiz. Bee uygulaması kamera, kişiler, konum, telefon, depolama, bildirimler ve çalışan uygulamalar için izin ister. Bu tür izinleri reddetmeyi tercih edebilirsiniz, ancak Bee Ağı, şüphesiz The Pi Ağından daha az gizlilik dostudur.

Sonuç

Pi Network ve Bee Network, kullanıcıların akıllı telefonlarından kolayca ve rahatça tokenları çıkarabilecekleri birbirine çok benzer iki projedir. Kullanıcıların yalnızca uygulamaları Android veya iOS telefonlarına yüklemeleri ve bir düğmeye tıklayarak madenciliğe başlamaları gerekir. Pi Ağı 2019’da piyasaya sürüldü ve Pi Ağı’nın bir klonu olan Bee Ağı 2020’de piyasaya sürüldü. Bee Ağı, Pi Ağının bir kopyası olduğundan, ikisi de token değeri, uygulama işlevselliği, sevk planı, madencilik ekipmanı, prosedür, yarıya indirme programı ve madencilik oranı açısından birbirine çok benzer. Ancak madencilik oranı, iki platformdaki kullanıcıların büyümesine bağlı olarak değişebilir.

Bununla birlikte, iki projenin geliştirme ekibinin kimliği, proje yol haritası ve uygulama gizliliği gibi bazı farklılıkları vardır. Pi Ağının bilinen bir ekibi var, ancak belirsiz bir yol haritası ve daha az müdahaleci bir uygulaması var. Öte yandan, Bee Ağı ekibi anonimdir ve uygulaması çok daha istilacıdır ve kamera, kişiler, konum, telefon ve depolama gibi izinler ister. Olumlu bir kayda göre, Bee Ağı, kullanıcı sayısı ile temellendirilmiş  net kilometre taşları ile daha net bir yol haritasına sahiptir.