Phemex 6 năm: Khám phá Sentinel – Huyền thoại crypto mới

Anh ấy là người nhìn thấy nút bấm đó trước khi bất kỳ ai khác phàn nàn về nó.

Sáng thứ Ba, bản cập nhật ứng dụng Phemex vừa được phát hành. Anh cài đặt ngay lập tức, như mọi khi. Phải có ai đó thực sự kiểm tra mấy thứ này.

Mở app lên, truy cập ngay giao diện giao dịch. Và rồi: nút “Market Buy” mới được đặt ngay cạnh “Cancel All Orders.” Kích cỡ gần như y hệt, màu cũng thế, cách nhau chỉ một chút xíu.

Anh dán mắt nhìn vài giây, nghĩ: thể nào cũng có người bấm nhầm, ăn quả đắng to.

Vào ngay Discord.

Bài đăng

Anh không viết một bài luận dài dòng. Chỉ post lên kênh cộng đồng:

"@here bản cập nhật mới có nút market buy đặt sát ngay nút cancel all orders, không có khoảng cách, màu lại giống nhau. Dễ có người thao tác nhầm, đặc biệt khi thị trường biến động, rất nguy hiểm. Nên tách nút + đổi màu hoặc thêm cửa sổ xác nhận với lệnh market trên [X amount]"

Đính kèm ảnh chụp màn hình. Đánh dấu rõ vị trí các nút.

Ra pha cà phê.

Quay lại thấy hơn 50 lượt react. Cả loạt bình luận liên tục: “vãi, tí nữa mình bị như này.” “QUÁ CHUẨN.” “@phemex cái này nguy hiểm thật.”

Một giờ sau, Product Manager của Phemex lên luồng: “Cảm ơn bạn đã báo cáo. Đang chuyển cho team thiết kế xử lý.”

Không phải mấy câu trả lời mẫu. Không kiểu “Chúng tôi sẽ cân nhắc.” Mà là ghi nhận thật và xử lý thật.

Sáu tiếng sau, cập nhật: nút đã tách xa, đổi màu, thêm pop-up xác nhận.

Sửa đúng y chang góp ý. Nhanh gọn.

2022: Cột mốc các nền tảng ngừng lắng nghe

Trước 2022, anh vốn không phải người đi làm mấy việc này.

Celsius. Cộng đồng la ó về việc rút tiền gặp vấn đề cả tuần liền. Reddit, Twitter, Discord — ai cũng nói: “Rút tiền lag ngày này qua ngày khác.” “Có gì đó không ổn.” “Ai bị như này không?”

Hỗ trợ của Celsius chỉ trả lời: "Hệ thống hoạt động bình thường."

Sau đó khóa hết, rồi phá sản. Cộng đồng đã đúng ngay từ đầu. Nền tảng chỉ không muốn nghe mà thôi.

Three Arrows Capital. Người dùng đăng tải về các vụ thanh lý lạ, dòng tiền on-chain mờ ám. Thì bị gán là tung FUD.

3AC sập. Cộng đồng lại đúng.

Terra/Luna. Discord toàn người hỏi về cơ chế giữ giá. “Nếu arbitrage thất bại thì sao?” “Đã ai tính kịch bản bank run chưa?”

Mod thì block người hỏi vì “tung FUD.” Do Kwon thì lên Twitter chê bai chỉ trích là “nghèo.”

Vòng xoáy tử thần. Bốc hơi 40 tỷ USD. Các câu hỏi đều là những vấn đề đúng, chẳng ai muốn trả lời.

FTX mới thực sự là cú sốc lớn nhất. Cộng đồng đăng về các lần di chuyển ví bất thường, vấn đề bảng cân đối, lo ngại quỹ khách hàng. Lập tức bị chụp mũ thuyết âm mưu.

Tháng 11, FTX sập. Toàn bộ những người từng bị chê là hoang tưởng đã đúng.

Anh chứng kiến tất cả. Cộng đồng cố tự bảo vệ, trong khi nền tảng ngó lơ hoặc dập tắt tiếng nói. Bao người mất trắng chỉ vì phản hồi bị coi là tạp âm.

Mặc kệ, phải có ai chịu để ý, kiểm tra những thứ này.

Cuộc chiến mỗi ngày

Mỗi ngày đều có mặt trên Discord và Telegram của Phemex. Vẫn lặp lại những câu chuyện cũ kỹ.

Tài khoản mới lập 10 phút: "Hello ser, tôi là support chính thức của Phemex, vui lòng cung cấp seed phrase để xác thực tài khoản."

Anh: “Đây là scam. Phemex không bao giờ chủ động nhắn tin riêng trước. Block và báo cáo đi.”

Năm phút sau, người khác: “Có ai DM tôi nói về việc rút tiền bị lỗi, đó có phải support không?”

Anh: “Không, lừa đảo đấy. Support của Phemex không tự nhắn trước. Đọc ghim của kênh đi.”

Có người đăng: “Địa chỉ ví này là thật không?” kèm ảnh một trang phishing cực kỳ rõ ràng.

Anh: “Không, đó không phải trang chính thức. Truy cập đúng link đã xác minh ở mô tả kênh.”

"Tôi lỡ gửi USDT qua địa chỉ BTC, giờ lấy lại được không?"

Anh: “Bạn gửi qua network nào? Nếu là mạng được hỗ trợ, gửi ticket kèm TxID cho support. Nếu không thì khả năng mất rồi.”

"Con bot này hứa trả 50% lợi nhuận mỗi ngày trên Telegram, tin được không?”

Anh: “Nếu ai cam kết 50% lợi nhuận/ngày, bạn nghĩ sao?”

"Tôi gửi coin nhầm chain."

"Tôi click link xong ví bị hack sạch."

"Có người bảo hỗ trợ rút tiền nhanh hơn nếu trả phí."

"Airdrop này có thật không?"

Toàn những câu hỏi lặp lại. Mỗi ngày một người khác nhau, nhưng mắc cùng một lỗi.

Đa phần không nghe. Họ MUỐN scam là thật. Họ MUỐN APY 500% là thật. Họ MUỐN bỏ qua bước bảo mật vì phiền phức.

Đến khi bị lừa, lại quay lại hỏi: “Sao chẳng ai cảnh báo tôi?”

Đã cảnh báo rồi. Chỉ là bạn không muốn nghe mà thôi.

Ngày suýt bỏ cuộc

Tháng 3/2023. Một ai đó trong Telegram.

Anh: đăng cảnh báo về một trang fishing Phemex giả mạo đang lừa đảo. “Đừng bấm link lạ trong DM. Luôn xác minh URL.”

Ba ngày sau, người đó lại: “Tôi mất 5000 USDT vì bấm vào link lạ, sao không ai cảnh báo?”

Anh: “Tôi vừa cảnh báo chuyện đó cách đây ba ngày. Ông còn bấm like vào nữa mà.”

Người kia: “Thế mà ông phải nói rõ ràng hơn chứ.”

Anh chỉ biết nhìn màn hình. Định gõ “Tôi quá ngán rồi” rồi định gửi.

Nhưng không gửi. Đóng Telegram lại, ra ngoài đi dạo.

Về nhà một giờ sau, thấy tin nhắn mới trên Discord: “Bro cảm ơn bài hướng dẫn bảo mật tuần trước nhé. Suýt bị lừa nhưng nhớ lời ông nên thoát kịp. Được cứu luôn.”

Kệ, chí ít cũng có người đã nghe lời.

Tại sao lại là Phemex

Anh đã thử nhiều nền tảng khác. Đa phần coi phản hồi cộng đồng là spam.

Báo cáo một lỗi? Không hồi âm. Góp ý tính năng? Im lặng. Nhắc điểm yếu thiết kế? "Thiết kế vậy là cố ý."

Hỗ trợ chỉ kêu gửi ticket. Gửi rồi im bặt hàng tuần. Discord chẳng ai quản lý. PM (quản lý sản phẩm) thì chả thấy mặt.

Phemex thì khác. Không hoàn hảo, nhưng khác biệt.

Mỗi lần anh góp ý chi tiết, đều có người đọc. Khi báo cáo lỗi, được đánh dấu xử lý. Đề xuất chỉnh sửa, đôi lúc lên luôn bản cập nhật kế tiếp.

Lời mời gia nhập nhóm user testing sau sự cố nút bấm không phải chiêu PR. Họ thực sự muốn lấy phản hồi từ người dùng hàng ngày. Ý kiến thực từ người dùng thực, trước khi chức năng được public. Anh đã tham gia ba đợt test, một số đề xuất được update luôn. Cái không thì thôi. Nhưng có người thật sự lắng nghe, hỏi ý kiến.

Sau khi Celsius lờ cảnh báo rút tiền, Terra block người hỏi, FTX coi người phản biện là kẻ thù — anh thừa hiểu hậu quả của việc ngó lơ cộng đồng.

Phemex không hoàn hảo — chẳng nền tảng nào hoàn hảo cả. Có bug sửa lâu hơn anh mong. Nhiều yêu cầu không lên kế hoạch. Nhưng khác biệt ở đây: PM thì luôn hiện diện trên Discord. Họ phản hồi, họ iterate nhanh khi phát hiện sự cố.

Và họ làm thật chứ không nói suông.

Anh nhìn thấy thông báo về chương trình bug bounty mới của họ. Không phải làm màu; là cam kết nghiêm túc, thưởng lên đến $500.000 cho lỗ hổng nghiêm trọng nhất.

• Cực kỳ nghiêm trọng: $30.000 – $500.000

• Nguy hiểm: $5.000 - $30.000

• Cao: $2.000 - $5.000

• Trung bình: $600 - $2.000

• Thấp: $50 - $600

Với anh, đây không đơn giản là ngân sách bảo mật. Đó là lời tuyên bố công khai: “Chúng tôi muốn bạn tìm lỗ hổng của hệ thống. Và thưởng cho việc giúp chúng tôi mạnh hơn.”

Đó hoàn toàn đối lập với các nền tảng từng sập. Họ dập tắt phê bình. Phemex khuyến khích nó.

Một nền tảng thực sự lắng nghe — thậm chí còn trả tiền cho những lời phê bình — sẽ ít nguy cơ sụp đổ thảm khốc, vì luôn có người nhìn ra dấu hiệu cảnh báo.

Công việc này không bao giờ dừng lại

Vẫn online trên Discord mỗi ngày. Vẫn trả lời những câu hỏi cũ. Vẫn cảnh báo các chiêu trò scam liên tục biến hóa.

Hôm qua là DM hỗ trợ giả mạo. Hôm nay là trang fishing giống y Phemex nhưng khác một ký tự URL. Ngày mai lại kiểu khác nữa.

Scammer không bao giờ nghỉ. Newbie thì luôn mắc lỗi cũ. Người từng bỏ qua 3 lần cảnh báo chắc chắn sẽ mất tiền, rồi lại đổ lỗi cho người khác.

Nhưng cứ vài tuần lại có chuyện như vụ nút bấm: cộng đồng phát hiện sự cố, nền tảng phản hồi thật.

Có bạn đăng: “omg cảm ơn, tí nữa tôi click nhầm link đấy.”

Đó là lý do anh còn tiếp tục.

Không phải vì nền tảng biết ơn. Đa số chẳng ai quan tâm. Không phải vì ai cũng trân trọng. Đa phần không.

Vì anh từng là newbie như họ. Suýt gửi tiền nhầm ví scam. Một thành viên Telegram đã cản lại, hướng dẫn xác minh. Chỉ 5 phút giúp đỡ thay vì chê bai.

Đôi lúc anh nghĩ về chuyện đó. Người ấy chắc cũng chẳng nhớ mình. Có thể đã giúp cả trăm người như thế. Với họ, đó đơn thuần chỉ là một ngày bình thường làm mod cộng đồng.

Nhưng với anh, năm phút ấy giúp anh không mất trắng tuần đầu vào crypto.

Thế nên, bây giờ anh làm điều tương tự. Hỗ trợ newbie. Cảnh báo scam. Report bug. Góp ý chi tiết những thứ nhỏ nhặt như nút bấm đặt quá sát.

Phần lớn sẽ không nghe. Phần lớn cảnh báo bị lờ đi. Nhưng sẽ có người nghe. Có người sẽ tiếp thu.

Và khi cộng đồng phát hiện vấn đề lớn — như nút có thể gây lỗi nghiêm trọng — Phemex sẽ sửa luôn. Nhanh. Trong crypto, điều này cực kỳ hiếm. Đó là khác biệt giữa những nền tảng tồn tại và những nền tảng sụp đổ.

Một nền tảng tuyệt vời không phải là nơi không có lỗi. Mà là nơi cộng đồng có thể góp phần sửa lỗi và nền tảng thực sự lắng nghe.

Anh vẫn ở lại, vì Phemex xứng đáng để nỗ lực.

Và vì luôn cần người chịu khó kiểm tra các bản cập nhật.