2022’de Ethereum Proof-of-Stake’e geçiş yapacaktır. Ancak ağ faaliyete geçmeden öncesinde, belli sayıda ETH stake edilmesi gerekmektedir. Yatırımcılar, ağ faaliyete geçene dek stakelerine erişememektedirler. Bunun bir alternatifi liquidity stakingidir. Liquidity staking, fonlara erişimi kaybetmeden bir kişinin tokenlarını staking hizmetine devretme hareketidir.
Lido ETH Staking’i & Celsius Likiditasyonları
Lido Finance, stake edilmiş ether (stETH) olarak bilinen sentetik varlıkları kullanarak ETH gibi PoS-tabanlı varlıklara staking sunan Ethereum liquidity staking çözümüdür. Lido ile ETH’i 1:1 yansıtan ve stake edilmiş ETH için “proof of ownership” gibi hareket eden Lido stETH karşılığında ETH’inizi kilitleyebilirsiniz. stETH aynı zamanda daha fazla varlık almak üzere DeFi platformlarına yatırılabilmekte ve çekilene dek ilave faiz ödülleri kazandırabilmektedir.
(Kaynak: Etkinlik nedeniyle Lido’nun TVL’si 20 milyar $’dan 5 milyar $’a düşmüştür)
Ancak yakın zamanda piyasaların çökmesiyle, bir diğer kripto borç verme platformu Celcius, olağanüstü piyasa şartları nedeniyle çekimlerini durdurduğunu duyurdu (ave likiditeyi stabilleştirmek için). Sadece bir kaç saat içerisinde platformun yerel CEL tokenı %70 düşerek, toplam kripto para piyasasında devasa bir satışa neden olmuş piyasa değerinin üçte ikisini düşürerek bir trilyon doların altına çekmiştir.
Celsius, ETH stakingi için Lido’yu kullanıyordu ve stETH’lerini bir DeFi borç verme platformu olan AAVE’ye yatırmıştı. Yatırılan stETH, yatırımcılara ETH’leri için söz verilen orandan ödeme yapmak amacıyla Celcius’a faiz kazandırıyordu. Bununla da kalmayıp stETH teminat gösterilerek daha fazla ETH alınmıştı. Böylece tekrar Lido’ya stETH almak için stake ediliyordu ve döngü böyle sürüp gidiyordu.
Bu strateji, aşırı kaldıraçlı bir pozisyon yarattığından ve sert fiyat düşüşleri art arda likiditasyonu tetiklediğinden genellikle yüksek riskli kabul edilmektedir.
stETH’in başına tam olarak bu gelmiştir. Bu stratejiyi kullanarak Celcius arıza için çok az bir likidite bırakmış ve kullanıcılarının fonlarını riske etmiştir. Kullanıcılar şu anda ETH’lerini çekmeyi talep etmektedirler.
Bu Durum stETH’in Sabitliğini Nasıl Bozdu?
(Kaynak: Bu grafik stETH’in değerini başlangıçtan yani Lido faaliyete geçtikten itibaren göstermektedir, ve görebileceğiniz üzere başlangıçta volatildi, sonrasında bir yılın üzerinde bir süre stabil kaldı ve son olarak Mayıs 2022’de UST krizi ortaya çıktığında sabitliğini kaybetti)
Her ne kadar sabitliğin bozulmasının kaynağı henüz net olarak belirtilmese de bir kişi sebebin Alamade’nin stETH satışı (yaklaşık 1.5 milyar $) olduğunu belirtmiştir. Bu, sonrasında daha küçük cüzdanların anlık sabitliğin bozulmasından dolayı aynı şeyi yapmasına yol açmıştır.
stETH, henüz faaliyete geçmemiş yeni Ethereum Beacon Zinciri’ndeki ETH stakingini temsil etmektedir. Bu sebeple stETH çekimleri ancak birleşme hayata geçtikten sonra yapılabilecektir. Müşterilerin ETH talep etmelerinin bir sonucu olarak Celsius ETH almak için stETH satmada ikincil bir piyasa rotasını izlemiştir – ve bu büyük sayıda satış işlemleri ETH ile stETH arasında sabitliğin bozulmasına neden olmuştur.
Bu durumun şiddetlenmesi halinde DeFi, Swissborg gibi benzer bir vade eşleşmezliği olabilecek diğer oyunculardan gelen daha büyük bir riskle karşı karşıya kalabilecektir. AAVE ve Maker DAO gibi protokoller şimdiden aşırı kaldıraçlı borç almadan kaynaklanan likiditasyondaki milyarları da riske edecek bir likidite çekilmesi şimdiden yaşamaktadırlar.
Bu, bazılarına Luna/UST‘deki hüznü yaşatsa da ikisi arasındaki esas fark not etmeye değerdir. stETH’in fiyatı Lido’nun esas işleyişini yansıtmaz. stETH fiyatı borsalardaki birleşmenin durumu, akıllı sözleşmelerdeki riskler ve likidite seviyelerinden etkilenen ikincil piyasalar tarafından belirlenmektedir.
Lido’nun resmi Twitter hesabı bu noktayı gündeme taşımıştır – “Bu büyük dönüşler genellikle belli piyasa aktörlerinin spesifik likidite ihtiyaçlarıyla bağlantılıdır – bunlar stETH esaslarıyla veya altında yatan varlıkların değeriyle bağlı değildirler. Tüm stETH ihraçları Beacon Zinciri’nde 1:1 ETH yatırımlarıyla doğrulanabilir şekilde desteklenmiştir.”
ETH & stETH’e Ne Olacak?
Bu durum Celcius’u ve yatırımcılarının güvenini etkilemiştir, ancak daha büyük yıkım durumun zaten düşen piyasaları mahvetmeye yetecek kadar büyük riske sahip kriptodaki diğer ana CeFi oyuncularına yayılması halinde gerçekleşecektir. Celsius platformunda çekimleri durdurmuştur. Kesinlikle risklerle karşılaşmaktalar, ancak ETH teminatları (yani yatırımcının anaparası) güvendedir.
UST’nin aksine Lido stETH’in, henüz olmamakla beraber yine de Beacon Zinciri’nde 1:1 takası mevcut olacaktır – her şeyi zaman çözecektir, çünkü kısa vadeli borçlar uzun vadeli varlıklarla yönetilmektedir. Bu sabitliğin bozulması, aynı zamanda yatırımcı olduklarından benzer stratejiyi kullanan oyuncuları hareketlendirecektir. stETH aracılığıyla ETH stakinginin riskler ancak başka bir yerde faydalanılması ve stETH ve ETH fiyatının düşmeye devam etmesi halinde artacaktır. Ancak arbitrajcılar stETH/ETH sabitliğini düzeltmede hızlı davranmıştır ve kaldıraçlı pozisyonların borçları ETH cinsinden ise endişelenmeleri gereken pek bir şey bulunmamaktadır.
Phemex’te Nasıl stETH Yatırımı Yapılır?
Phemex, yakın zamanda STETH/USDT spot işlem çifti çıkarmıştır. Dahası, seçilmiş traderlar için 30,000 USDT ödül havuzu olan ve devam eden heyecan verici bir etkinlik bulunmaktadır.
