Herkes dünyanın en büyük kripto borsalarından biri olan FTX’in ve kardeş şirketi Alameda Research’ün batışını ve de FTT coinin çakılışını tartışıyor. Kısaca ifade etmek gerekirse, FTX borsası ve Alameda Research iflas etti, bu da borçlarının varlıklarından daha fazla olduğu ve dolayısıyla borçlarını ödeyememesinin yanı sıra borsa müşterilerinin fon çekme işlemleri gibi mali yükümlülüklerini de yerine getiremedikleri anlamına geliyor.
Sonuç olarak, SBF rug pull yapıp iflas eden en yeni hırslı figür olarak Do Kwon, Kyle Davies, Zhu Su, Alex Mashinsky ve daha birçok örneği olan figürlerin arasına ismini yazdırıyor.
Kısa süre önce ne oldu?
FTX’in yatırım kolu olan Alameda Research’ün mali verileri sızdırıldı ve bu, şirketin sahip olduğu varlıklar ve kime borçlu olduğu konusunda büyük bir sorunu gün yüzüne çıkardı. Göze çarpan sorun, şirketin varlıklarının çoğunluğunun FTT olmasıydı (FTX borsasının platform tokenı).
Yukarıdaki tweet’te belirtildiği üzere, buradaki sorun platform tokenının (FTT) likit olmayan bir varlık olmasıdır, yani alıcı talebi ve piyasası yoktur. Bu, Alameda Research’ün arzın çoğuna (%50’den fazla) sahip olması ve dolayısıyla arzı merkezileştirmesi, yani tek doğal alıcının onlar olması gerçeğiyle daha da artıyor. Dolayısıyla, tek alıcı Alameda ise diğer herkes elindekileri satacak ve geri kalan FTT coin sahipleri (borsadaki traderlar ve dış yatırımcılar) bu durumda büyük zarara uğrayacak demektir.
Ayrıca Alameda Research ve FTX, FTT coini çıkarına kullanıyor, fiyatını şişiriyor ve teminat olarak kullanıyordu. 3 milyar dolarlık gerçek piyasa değerine karşılık 8 milyar dolarlık FTT coine sahiplerdi, yani esasen 5 milyar dolarlık sahte FTT coin değeri yaratıyorlardı. Peki bu fazladan FTT coin ile ne yapıyorlardı? İşin özü, traderların parasını ve mevduatlarını alıyorlar, riskli yatırımlar yapıyorlar ve Voyager gibi projelere sorumsuzca borç veriyorlardı. Sonuç olarak, CZ’nin FTT coin hissesini satacağını açıklamasıyla patlak veren FUD (Korku, Belirsizlik ve Şüphe), 500 milyon dolar üzerinde FTT coin spot satışın yapılmasına ve de tüm pazarın FTT coin için short işlem açmasına neden oldu.
Bu haberin manşetlere çıkmasıyla, FTX borsası kullanıcıları hemen paralarını çekmeye, USDC veya USDT karşılığında FTT coin satmaya ve bu parayı itibari paraya çevirerek bankaya aktarmaya veya borsa dışına çıkarmaya başladı. Fakat FTX’in bu talebi karşılayacak nakit rezervi veya likiditesi yoktu, bu nedenle Bitcoin, Ethereum, Solana dahil tüm varlıkları ve MAPS ve ORCA gibi diğer küçük hacimli coinleri ucuza sattılar, fakat buna rağmen para çekme taleplerini karşılayamadılar.
Aşağıda görebileceğiniz gibi, borsanın kaybı 8 Kasım’a gelindiğinde çoktan 1 milyar dolara vardı. Bu sayı her saat artmakta.
Özetle, son fiyasko sorumsuzca müşteri mevduatlarının çıkar için kullanılıp, alım-satım yapılarak, aslında borsa işlem ücreti indirimleri, OTC indirimleri ve ara sıra yapılan airdroplar dışında hiçbir değeri olmayan FTT platform tokenının aşırı kullanılmasıyla oluştu. Dolayısıyla sorun, platform tokenının kötü olması değil, bu modelin aşırı bir şekilde suistimal edilmiş olmasıdır.
Peki İyi Bir Model Nasıl Olmalıdır? Phemex Neden Sorumlu Bir Borsadır?
Phemex gibi mali açıdan sorumlu bir kripto borsası, bir platform tokenı aracılığıyla değil, ürünler aracılığıyla değer yaratmaya çalışır. Ayrıca, yatırım çıkarlarımızı değil, kullanıcılarımızın fonlarını koruyoruz. Örneğin, Phemex’in perakende traderların parasından yararlanmak için kullandığı bir Alameda Research’ü yoktur ve traderlarımızın finansmanını muhafaza etmek için soğuk cüzdan sistemlerini zorunlu kılmaktadır. Düzgün bir kripto para borsası modelinin başarmak için çabalaması gereken şey budur.
Bu nedenle, VIP olan perakende ve büyük balinalara yardım eli uzatmak için şunu belirtmek isteriz ki, Phemex’e gelmeleri halinde bu traderlar yükseltilmiş bir VIP avantajından (VIP+2 gibi) yararlanabilirler. Sektörün şeffaflığa, finansal açıdan daha kapsayıcı bir gelecek inşa etmeye ve oluşturmaya kendini adamış kişilere ihtiyacı var.
